[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Naukąma być, badaniem nowego działu zjawisk," jak spirytys'ci,teozofowie i kabaliści usiłują wmówić w siebie i innych, 263co jest tylko naturalnym w człowieku pociągiem do cudo�wności.Któż śmieszniejszy? Czy nieszczęśliwy, co nie zna�lazłszy pomocy i pociechy u ludzi, zgina kolano i modlisię do Istoty, którą uważa za Pana i Kierownika wszech�świata, czy też uczony przyrodnik, astronom, lekarz i t.d.,wierzący niezachwianie w sztuczki zręcznego, prestidigita�tora?Współcześni okultyści wszelkich odcieni powołują sięna prawa wiedzy, zagrożonej jakoby przez wiarę.Ale wia�ra nie wyklucza wiedzy, nieśmiertelnej jak dusza ludzka,której jest nieugaszonem pragnieniem.Nienawiść do wie�dzy Tołstojów i do niego podobnych pesymistów należy dozjawisk chorobliwych, do zboczeń epok przejściowych.Wiara żąda tylko słusznie, żeby wiedza nie przekra�czała granic swoich dzierżaw, żeby się nie ogłaszała za naj�wyższą instancyą, za jedyną prawodawczynią człowieka, że�by, słowem, nie chciała być wszystkiem na ziemi.Epoka pozytywna, obniżywszy rozmyślnie znaczeniefilozofii i nauk humanistycznych, a podniósłszy nauki ścisłe,wierzyła, że sprowadzi wiedzę do zakresu właściwego.Alenienasycony nigdy duch ludzki zapomniał niebawem o kie�runku, w jakim pójść zamierzał.I pozytywiści marzyli o je-dynowładztwie doczesnem.I oni usiłowali zaspokoićwszystkie potrzeby człowieka chcieli być jego: wiarą, fi�lozofią, nauką, literatirrą, sztuką.Tymczasem, zamiast zbu�dować kościół świecki," któryby oświeconym" zastąpił religię motłochu," podkopali podwaliny wszelkiej wiarywogóle; zamiast oprzeć uogólnienia filozofii na rezultatachpojedynczych umiejętności, czyniąc z niej istotną naukę na�uk, zepchnęli ją do rzędu służebnic.Naukę Avścisłem rozu�mieniu rozbili na mnóstwo gałęzi i gałązek specyalnych, lite�raturze zaś pięknej, zamknąwszy ją w ciasuem kółku obser-wacyj fizyologicznych, zabroniwszy jej wzlotów fantazyi>"a Schyłku Wieku 266przeczuć intuicji, zabrali połowę jej królestwa.Tylko ja�ko przyrodnicy, chemicy, astronomowie, fizjologowie i t.d.pozytywiści zasłużyli się rzeczywiście ludzkości.Nadzwy�czaj bogaty plon nauk ścisłych zostanie wieczysta, po nichpamiątką.Najbliższa przyszłość naprawi prawdopodobnie, cobezpośrednia przeszłość zepsuła.Pominąwszy wiarę, którajako najwyższa potrzeba człowieka, stoi ponad zmiennemilosami systematów i metod, niedalekie jutro ureguluje znówstosunek między filozofią, naukami liumanistyczneini, ścisłe^mi a sztuką.Zostawiwszy obserwację zmysłową i ekspetfryment naukom ścisłym, wprowadzi napowrót do filozofiii nauk humanistycznych spekulacyę metafizyczna, a de sztukifantazyę i intuicye.Bez metafizyki nie'ma filozofii, jaksztuka bez fantazji i intuicji istnieć nie możeMasie rozumieć, że nowa epoka spirytualistyczna, któ�rą różne znaki zapowiadają, nie może być wierna tylko ko�pią romantyzmu, nic się bowiem w dawnej formie nie powta�rza.Każda chwila dziejowa zostawia następcom jakąśspuściznę dodatnią, która stanowi nowe ogniw.; w łańcuchupostępu ludzkości.Metafizyk i artysta przyszłości, chociażzrzuci z siebie pęta bezpośredniej obserwacji, będzie mimoto korzystał z doświadczeń pozytywizmu.Filozofia, budu�jąc ginach uogólnień z gotowego materyału naukowe-,stworzy znów jakiś system jednolity - sztuka zaś, nie gar�dząc ulepszoną techniką realizmu drugiej'połowy bieżącegostulecia, rozszerzj pomocą fantazji i intuicji panicezaprzedmiotów artystycznych [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl trzylatki.xlx.pl
.Naukąma być, badaniem nowego działu zjawisk," jak spirytys'ci,teozofowie i kabaliści usiłują wmówić w siebie i innych, 263co jest tylko naturalnym w człowieku pociągiem do cudo�wności.Któż śmieszniejszy? Czy nieszczęśliwy, co nie zna�lazłszy pomocy i pociechy u ludzi, zgina kolano i modlisię do Istoty, którą uważa za Pana i Kierownika wszech�świata, czy też uczony przyrodnik, astronom, lekarz i t.d.,wierzący niezachwianie w sztuczki zręcznego, prestidigita�tora?Współcześni okultyści wszelkich odcieni powołują sięna prawa wiedzy, zagrożonej jakoby przez wiarę.Ale wia�ra nie wyklucza wiedzy, nieśmiertelnej jak dusza ludzka,której jest nieugaszonem pragnieniem.Nienawiść do wie�dzy Tołstojów i do niego podobnych pesymistów należy dozjawisk chorobliwych, do zboczeń epok przejściowych.Wiara żąda tylko słusznie, żeby wiedza nie przekra�czała granic swoich dzierżaw, żeby się nie ogłaszała za naj�wyższą instancyą, za jedyną prawodawczynią człowieka, że�by, słowem, nie chciała być wszystkiem na ziemi.Epoka pozytywna, obniżywszy rozmyślnie znaczeniefilozofii i nauk humanistycznych, a podniósłszy nauki ścisłe,wierzyła, że sprowadzi wiedzę do zakresu właściwego.Alenienasycony nigdy duch ludzki zapomniał niebawem o kie�runku, w jakim pójść zamierzał.I pozytywiści marzyli o je-dynowładztwie doczesnem.I oni usiłowali zaspokoićwszystkie potrzeby człowieka chcieli być jego: wiarą, fi�lozofią, nauką, literatirrą, sztuką.Tymczasem, zamiast zbu�dować kościół świecki," któryby oświeconym" zastąpił religię motłochu," podkopali podwaliny wszelkiej wiarywogóle; zamiast oprzeć uogólnienia filozofii na rezultatachpojedynczych umiejętności, czyniąc z niej istotną naukę na�uk, zepchnęli ją do rzędu służebnic.Naukę Avścisłem rozu�mieniu rozbili na mnóstwo gałęzi i gałązek specyalnych, lite�raturze zaś pięknej, zamknąwszy ją w ciasuem kółku obser-wacyj fizyologicznych, zabroniwszy jej wzlotów fantazyi>"a Schyłku Wieku 266przeczuć intuicji, zabrali połowę jej królestwa.Tylko ja�ko przyrodnicy, chemicy, astronomowie, fizjologowie i t.d.pozytywiści zasłużyli się rzeczywiście ludzkości.Nadzwy�czaj bogaty plon nauk ścisłych zostanie wieczysta, po nichpamiątką.Najbliższa przyszłość naprawi prawdopodobnie, cobezpośrednia przeszłość zepsuła.Pominąwszy wiarę, którajako najwyższa potrzeba człowieka, stoi ponad zmiennemilosami systematów i metod, niedalekie jutro ureguluje znówstosunek między filozofią, naukami liumanistyczneini, ścisłe^mi a sztuką.Zostawiwszy obserwację zmysłową i ekspetfryment naukom ścisłym, wprowadzi napowrót do filozofiii nauk humanistycznych spekulacyę metafizyczna, a de sztukifantazyę i intuicye.Bez metafizyki nie'ma filozofii, jaksztuka bez fantazji i intuicji istnieć nie możeMasie rozumieć, że nowa epoka spirytualistyczna, któ�rą różne znaki zapowiadają, nie może być wierna tylko ko�pią romantyzmu, nic się bowiem w dawnej formie nie powta�rza.Każda chwila dziejowa zostawia następcom jakąśspuściznę dodatnią, która stanowi nowe ogniw.; w łańcuchupostępu ludzkości.Metafizyk i artysta przyszłości, chociażzrzuci z siebie pęta bezpośredniej obserwacji, będzie mimoto korzystał z doświadczeń pozytywizmu.Filozofia, budu�jąc ginach uogólnień z gotowego materyału naukowe-,stworzy znów jakiś system jednolity - sztuka zaś, nie gar�dząc ulepszoną techniką realizmu drugiej'połowy bieżącegostulecia, rozszerzj pomocą fantazji i intuicji panicezaprzedmiotów artystycznych [ Pobierz całość w formacie PDF ]
