[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Funkcjonowanie w środowisku zróŜnicowanym kulturowo etnicznie i językowo sprzyjawytwarzaniu podziałów na grupy, stereotypizowaniu siebie nawzajem, a w dalszejkolejności moŜe prowadzić takŜe do uprzedzeń i aktów dyskryminacyjnych.Po to bywiedzieć jak skutecznie przeciwdziałać tym zjawiskom warto przyjrzeć się im bliŜej.Dlaczego stereotypy i uprzedzenia są trwałe?Jedną z przyczyn, dla których posiadane przez nas stereotypy sątak trwałe, jest ludzka skłonność do tłumaczenia powodów czyjegośzachowania jej/jego cechami osobowości, bez uwzględnieniaczynników sytuacyjnych.W psychologii tendencja ta nazwanazostała podstawowym błędem atrybucji (Aronson E, Wilson T.D.,Akert R.M.1997).100„Innowacyjny System Podnoszenia Umiejętności Inter-kulturowych Nauczycieli (ISIS)”__________________________________________________________________________Zróbmy mały eksperyment:Przeczytaj poniŜszą informację, a następnie zapisz sobie na kartce, jakie uczucia iemocje Ŝywisz wobec opisanej tu kobiety.Jak oceniasz ją samą i jej postępowanie?Czeczenka po nielegalnym przekroczeniu granicy zostawiła trójkę swoich dzieci w lesie,dzieci zmarły.Kiedy zapiszesz juŜ swoje przemyślenia przeczytaj dodatkowe informacje na temattej kobiety zawarte na końcu rozdziału.Następnie zastanów się, czy na ichpodstawie jesteś skłonny zweryfikować to, co myślałeś o Czeczence.Czy zmieniająsię Twoje odczucia względem tej kobiety?Czy moŜliwość zebrania jeszcze większej ilości informacji o sytuacji, w jakiejznalazła się uciekinierka i jej rodzina (np.szczegółowa wiedza jak wyglądało jejŜycie w Czeczenii) zmieniłaby jeszcze Twój osąd?JeŜeli przeprowadziłeś na sobie powyŜszy eksperyment, to sam mogłeś przekonaćsię jak ten mechanizm działa.Tendencja do pomijania wpływu sytuacji nazachowanie innych ludzi przyczynia się do nieuprawnionego i błędnegownioskowania o ich cechach charakteru.JeŜeli juŜ wcześniej mieliśmy jakieśwyobraŜenie o danej osobie, czy całej grupie ludzi, to często takie czy innezachowanie przypisujemy juŜ wcześniej „zaobserwowanym” u nich cechom.Doprowadzamy w ten sposób do utrwalenia naszego stereotypu.Kolejnym zjawiskiem, które wpływa na utrwalenie stereotypów i uprzedzeń, jakiemamy względem innych jest samospełniające się proroctwo.Polega ono na tym,Ŝe nasze oczekiwania względem innej osoby kształtują nasze postępowaniewzględem tej osoby, co z kolei powoduje, Ŝe zaczyna się ona zachowywać w sposóbzgodny z naszymi wyjściowymi oczekiwaniami (Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M.1997).ZałóŜmy, Ŝe do klasy doszła nowa uczennica, która jest Cyganką.JeŜelinauczyciel będzie miał w głowie negatywny stereotyp mówiący o tym, Ŝe dzieciromskie są mało inteligentne i nie chcą się uczyć, to moŜe nie dawać szansyuczennicy do wykazania się, np.nie będzie zadawał jej interesujących pytań, a jeślijuŜ dziewczynka będzie coś mówić, to nie będzie wykazywał tym większegozainteresowania.Takie postępowanie pedagoga moŜe wpłynąć na obniŜeniemotywacji uczennicy i spowodować u niej spadek aktywności, co tylko utwierdzinauczyciela w przekonaniu, Ŝe jego opinia na temat Romów jest słuszna.101„Innowacyjny System Podnoszenia Umiejętności Inter-kulturowych Nauczycieli (ISIS)”__________________________________________________________________________Co nasila uprzedzenia i zachowania dyskryminacyjne?W kaŜdym społeczeństwie, w kaŜdej grupie istnieją pewne normy, które określająjakie zachowania są poŜądane, jakie dają się zaakceptować i są dozwolone.W jakisposób dowiadujemy się co myśleć i jak się zachowywać? Nauka ta zachodzi odnajwcześniejszego dzieciństwa poprzez kontakty z rówieśnikami, rodziną, wśrodowisku szkolnym, a takŜe poprzez wytwory kultury i środki masowego przekazu.Ucząc się rzeczy szlachetnych i godnych pochwały moŜemy takŜe od maleńkościwykształcać w sobie róŜne negatywne stereotypy i uprzedzenia względemprzedstawicieli innych grup.JeŜeli w danym społeczeństwie normą są stereotypy iuprzedzenia względem danej grupy, to większość członków tego społeczeństwa wmniejszym lub większym stopniu je sobie przyswoi.Jednocześnie jeśli norma społeczna zmienia się i nieakceptowane jest juŜ negatywnewyraŜanie opinii na temat danej grupy, to równieŜ stopniowo spada liczba osób, któreŜywią w stosunku do tej grupy róŜnego rodzaju uprzedzenia (Wojcieszke, 2003).Zastanówmy się czy w wielu krajach europejskich nie zmienił się stosunekspołeczeństw tych krajów względem mniejszości Ŝydowskiej? MoŜna odnieśćwraŜenie, Ŝe kilkadziesiąt lat temu wyraŜanie swoich negatywnych, stereotypowychopinii na temat tej mniejszości było w wielu miejscach społecznie akceptowane.Obecnie, kiedy kładzie się nacisk na tolerancję i równe traktowanie wszystkich, takiezachowanie jest juŜ coraz częściej potępiane przez ogół.Czy nie prowadzi to,przynajmniej w pewnej mierze, do spadku negatywnych stereotypów i uprzedzeńwzględem przedstawicieli tej grupy?JeŜeli w danej grupie, na przykład szkolnej klasie, normą jest prezentowaniezachowań i postaw dyskryminacyjnych, to moŜe się okazać, Ŝe obserwujemy jenawet u uczniów, którzy w rzeczywistości nie Ŝywią w stosunku do przedstawicieliinnej grupy negatywnych emocji.Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z chęcidostosowania się do dominującego w ich klasie punktu wiedzenia większości.Takikonformizm wobec własnej grupy związany jest z chęcią uzyskania akceptacji z jejstrony (Wojcieszke, 2003).Tendencja do zachowań konformistycznych jest bardzosilna u młodych ludzi, dla których grupa rówieśnicza jest bardzo waŜna.NaleŜyjednak pamiętać, Ŝe konformizm wobec norm grupowych moŜe objawić się równieŜ wgrupach składających się z osób dorosłych.102„Innowacyjny System Podnoszenia Umiejętności Inter-kulturowych Nauczycieli (ISIS)”__________________________________________________________________________Siła wpływu grupy - eksperyment Asch’a:Salomon Asch badał wpływ grupy na jednostkę.W tym celu prezentował ludziomcztery linie (na pierwszej planszy: jedną linię: na drugiej planszy: trzy wyraźnieróŜniące się długością), następnie prosił by badani ocenili, która z linii na planszy nr2 jest zbliŜona długością do linii na planszy nr 1 [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl trzylatki.xlx.pl
.Funkcjonowanie w środowisku zróŜnicowanym kulturowo etnicznie i językowo sprzyjawytwarzaniu podziałów na grupy, stereotypizowaniu siebie nawzajem, a w dalszejkolejności moŜe prowadzić takŜe do uprzedzeń i aktów dyskryminacyjnych.Po to bywiedzieć jak skutecznie przeciwdziałać tym zjawiskom warto przyjrzeć się im bliŜej.Dlaczego stereotypy i uprzedzenia są trwałe?Jedną z przyczyn, dla których posiadane przez nas stereotypy sątak trwałe, jest ludzka skłonność do tłumaczenia powodów czyjegośzachowania jej/jego cechami osobowości, bez uwzględnieniaczynników sytuacyjnych.W psychologii tendencja ta nazwanazostała podstawowym błędem atrybucji (Aronson E, Wilson T.D.,Akert R.M.1997).100„Innowacyjny System Podnoszenia Umiejętności Inter-kulturowych Nauczycieli (ISIS)”__________________________________________________________________________Zróbmy mały eksperyment:Przeczytaj poniŜszą informację, a następnie zapisz sobie na kartce, jakie uczucia iemocje Ŝywisz wobec opisanej tu kobiety.Jak oceniasz ją samą i jej postępowanie?Czeczenka po nielegalnym przekroczeniu granicy zostawiła trójkę swoich dzieci w lesie,dzieci zmarły.Kiedy zapiszesz juŜ swoje przemyślenia przeczytaj dodatkowe informacje na temattej kobiety zawarte na końcu rozdziału.Następnie zastanów się, czy na ichpodstawie jesteś skłonny zweryfikować to, co myślałeś o Czeczence.Czy zmieniająsię Twoje odczucia względem tej kobiety?Czy moŜliwość zebrania jeszcze większej ilości informacji o sytuacji, w jakiejznalazła się uciekinierka i jej rodzina (np.szczegółowa wiedza jak wyglądało jejŜycie w Czeczenii) zmieniłaby jeszcze Twój osąd?JeŜeli przeprowadziłeś na sobie powyŜszy eksperyment, to sam mogłeś przekonaćsię jak ten mechanizm działa.Tendencja do pomijania wpływu sytuacji nazachowanie innych ludzi przyczynia się do nieuprawnionego i błędnegownioskowania o ich cechach charakteru.JeŜeli juŜ wcześniej mieliśmy jakieśwyobraŜenie o danej osobie, czy całej grupie ludzi, to często takie czy innezachowanie przypisujemy juŜ wcześniej „zaobserwowanym” u nich cechom.Doprowadzamy w ten sposób do utrwalenia naszego stereotypu.Kolejnym zjawiskiem, które wpływa na utrwalenie stereotypów i uprzedzeń, jakiemamy względem innych jest samospełniające się proroctwo.Polega ono na tym,Ŝe nasze oczekiwania względem innej osoby kształtują nasze postępowaniewzględem tej osoby, co z kolei powoduje, Ŝe zaczyna się ona zachowywać w sposóbzgodny z naszymi wyjściowymi oczekiwaniami (Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M.1997).ZałóŜmy, Ŝe do klasy doszła nowa uczennica, która jest Cyganką.JeŜelinauczyciel będzie miał w głowie negatywny stereotyp mówiący o tym, Ŝe dzieciromskie są mało inteligentne i nie chcą się uczyć, to moŜe nie dawać szansyuczennicy do wykazania się, np.nie będzie zadawał jej interesujących pytań, a jeślijuŜ dziewczynka będzie coś mówić, to nie będzie wykazywał tym większegozainteresowania.Takie postępowanie pedagoga moŜe wpłynąć na obniŜeniemotywacji uczennicy i spowodować u niej spadek aktywności, co tylko utwierdzinauczyciela w przekonaniu, Ŝe jego opinia na temat Romów jest słuszna.101„Innowacyjny System Podnoszenia Umiejętności Inter-kulturowych Nauczycieli (ISIS)”__________________________________________________________________________Co nasila uprzedzenia i zachowania dyskryminacyjne?W kaŜdym społeczeństwie, w kaŜdej grupie istnieją pewne normy, które określająjakie zachowania są poŜądane, jakie dają się zaakceptować i są dozwolone.W jakisposób dowiadujemy się co myśleć i jak się zachowywać? Nauka ta zachodzi odnajwcześniejszego dzieciństwa poprzez kontakty z rówieśnikami, rodziną, wśrodowisku szkolnym, a takŜe poprzez wytwory kultury i środki masowego przekazu.Ucząc się rzeczy szlachetnych i godnych pochwały moŜemy takŜe od maleńkościwykształcać w sobie róŜne negatywne stereotypy i uprzedzenia względemprzedstawicieli innych grup.JeŜeli w danym społeczeństwie normą są stereotypy iuprzedzenia względem danej grupy, to większość członków tego społeczeństwa wmniejszym lub większym stopniu je sobie przyswoi.Jednocześnie jeśli norma społeczna zmienia się i nieakceptowane jest juŜ negatywnewyraŜanie opinii na temat danej grupy, to równieŜ stopniowo spada liczba osób, któreŜywią w stosunku do tej grupy róŜnego rodzaju uprzedzenia (Wojcieszke, 2003).Zastanówmy się czy w wielu krajach europejskich nie zmienił się stosunekspołeczeństw tych krajów względem mniejszości Ŝydowskiej? MoŜna odnieśćwraŜenie, Ŝe kilkadziesiąt lat temu wyraŜanie swoich negatywnych, stereotypowychopinii na temat tej mniejszości było w wielu miejscach społecznie akceptowane.Obecnie, kiedy kładzie się nacisk na tolerancję i równe traktowanie wszystkich, takiezachowanie jest juŜ coraz częściej potępiane przez ogół.Czy nie prowadzi to,przynajmniej w pewnej mierze, do spadku negatywnych stereotypów i uprzedzeńwzględem przedstawicieli tej grupy?JeŜeli w danej grupie, na przykład szkolnej klasie, normą jest prezentowaniezachowań i postaw dyskryminacyjnych, to moŜe się okazać, Ŝe obserwujemy jenawet u uczniów, którzy w rzeczywistości nie Ŝywią w stosunku do przedstawicieliinnej grupy negatywnych emocji.Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z chęcidostosowania się do dominującego w ich klasie punktu wiedzenia większości.Takikonformizm wobec własnej grupy związany jest z chęcią uzyskania akceptacji z jejstrony (Wojcieszke, 2003).Tendencja do zachowań konformistycznych jest bardzosilna u młodych ludzi, dla których grupa rówieśnicza jest bardzo waŜna.NaleŜyjednak pamiętać, Ŝe konformizm wobec norm grupowych moŜe objawić się równieŜ wgrupach składających się z osób dorosłych.102„Innowacyjny System Podnoszenia Umiejętności Inter-kulturowych Nauczycieli (ISIS)”__________________________________________________________________________Siła wpływu grupy - eksperyment Asch’a:Salomon Asch badał wpływ grupy na jednostkę.W tym celu prezentował ludziomcztery linie (na pierwszej planszy: jedną linię: na drugiej planszy: trzy wyraźnieróŜniące się długością), następnie prosił by badani ocenili, która z linii na planszy nr2 jest zbliŜona długością do linii na planszy nr 1 [ Pobierz całość w formacie PDF ]