[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Optymalne zaopatrzenie roślin w fos-for determinuje prawidłowe wykształcenie systemu korzeniowego, przez co ro-śliny łatwiej pobierają pozostałe składniki pokarmowe.Rośliny optymalnie za-opatrzone w fosfor wykazują większą odporność na choroby, suszę i mróz.Potasnatomiast reguluje gospodarkę wodną w roślinie, odpowiada za turgor komórek.Jest aktywatorem ponad pięćdziesięciu enzymów oraz uczestniczy w biosynteziezwiązków wielkocząsteczkowych, takich jak: skrobia, celuloza, białka, kwasynukleinowe, pektyny i inne.Podobnie jak w przypadku fosforu, dobre zaopatrze-nie roślin w potas wzmacnia ich odporność na suszę.Potas wpływa równieżna parametry jakościowe plonu roślin.W przypadku zbóż zwiększa liczbę ziarenw kłosie oraz MTZ (masę tysiąca ziaren).Stymuluje syntezę tłuszczu w nasio-nach rzepaku12.Makroskładnikami są również siarka, magnez i wapń.Intensyfikacja rolnictwa poprzez wzrost nakładów na plonotwórcze i plono-chronne środki produkcji rolnej z jednej strony zwiększa wydajność gleby, z dru-giej jednak prowadzi do niepożądanych skutków ubocznych.W przypadku zbytwysokiego nawożenia azotowego może dochodzić, przykładowo, do nagroma-dzenia się nadmiernych ilości azotanów w roślinie i glebie.Forma azotanowaazotu, jeśli nie zostanie pobrana przez roślinę, szybko ulega wymyciu w głąbprofilu glebowego i przenika do wód gruntowych.Nadmierne ilości azotanóww wodach pitnych oraz w pożywieniu lub w paszy mogą działać bardzo szkodli-wie na zwierzęta i ludzi.Kumulacja azotanów i wytworzonych z nich azotynóww roślinie może z kolei prowadzić do powstawania związków rakotwórczychdla człowieka (nitrozoamin).Zawartość azotynów we krwi powoduje ponadtoredukcję hemoglobiny, co z kolei wywołuje zaburzenia w rozprowadzaniu tlenuw organizmie13.Z ekologicznego punktu widzenia ważne jest również, że nawożenie mineral-ne przyczynia się do zakwaszenia gleb i tym samym do pogorszenia środowiskawzrostu i rozwoju roślin.Największy wpływ na przebieg tego procesu, z racji fi-zjologicznej kwasowości, mają najpopularniejsze na rynku nawozy azotowe.Duża koncentracja azotu mineralnego w glebie powoduje również zahamowanierozwoju pożytecznych mikroorganizmów.12P.Mikołowicz, Nawożenie jako czynnik plonotwórczy, Wieś Jutra 2007 nr 7, s.18-19.13Z.Przezdziecki, Biologiczne skutki chemizacji środowiska, Wyd.Naukowe PWN, Warszawa1980, s.138. Studia i materiały 147Warto zauważyć, że nie tylko nawożenie azotowe może wywoływać ujemneskutki środowiskowe.Nawożenie fosforem może również przyczynić się do zwięk-szenia zanieczyszczenia środowiska, między innymi wód fosforanami.Przedo-stające się do wody duże ilości związków azotu i fosforu mogą wywołać eutrofi-zację wód powierzchniowych.W jej rezultacie następuje degradacja wód,co poważnie ogranicza możliwość ich wykorzystania do celów bytowych, gospo-darczych i rekreacyjnych.Odwrócenie skutków nieracjonalnych praktyk nawo-zowych w podanym zakresie jest bardzo trudne, a często nawet niemożliwe.Do prawidłowego wzrostu, rozwoju i wysokiego plonowania roślin upraw-nych, oprócz makroskładników, potrzeba również odpowiedniej ilości mikroele-mentów.W odróżnieniu od makroelementów, które pełnią w roślinach główniefunkcje budulcowe, rola mikroelementów ogranicza się do regulacji procesówbiochemicznych przebiegających w roślinach w okresie wegetacji.Do grupy tychpierwiastków zalicza się: bor (B), miedz (Cu), molibden (Mo), mangan (Mn),cynk (Zn) i żelazo (Fe).Dla zwierząt i człowieka niezbędne są również fluor (F),jod (J) i selen (Se)14.O potrzebie stosowania mikroelementów w uprawach rol-niczych decyduje głównie niska zasobność krajowych gleb w ich przyswajalneformy.Wszystkie mikroelementy to grupa składników pokarmowych z wąskimmarginesem bezpieczeństwa między niedoborem, zawartością prawidłową a ilo-ścią toksyczną15.Niedobór mikroelementów w roślinach często zasadniczozmienia cechy jakościowe roślin uprawnych, zwiększa wrażliwość na chorobyi niekorzystne czynniki środowiska przy równoczesnym obniżeniu plonów16.Liczne badania potwierdzają, że stosowanie mikroelementów wpływa na pod-niesienie efektywności nawożenia makroelementami, jednocześnie warunkujączwiększenie jakościowej wartości plonu17.Rośliny uprawne pobierają składniki mineralne z gleby i akumulują jew swoich tkankach.Gatunki roślin, a nawet odmiany, różnią się ilościowym za-potrzebowaniem na wymienione składniki odżywcze.Wyniki badań odczynui stanu zasobności gleb w makro- i mikroelementy, prowadzone przez StacjeChemiczno-Rolnicze i ich oddziały, wskazują, że około 38% gleb użytków rol-nych w Polsce wykazuje niską i bardzo niską zawartość fosforu przyswajalnego.Stan zawartości przyswajalnego potasu jest przy tym gorszy aniżeli fosforu.Po-nad 50% gleb użytków rolnych charakteryzuje się deficytem potasu18.Koniecznejest zatem uzupełnienie niedoborów i nawożenie roślin uprawnych.14Z.Spiak, Jak należy nawozić mikroelementami warunki stosowania i doboru mikroelementów, Wieś Jutra 2001 nr 11, s.15-17.15A.Kocoń, Mikroelementy niezbędne i pożyteczne w żywieniu roślin, Wieś Jutra 2008 nr 6-7,s.25.16E.Grzyś, Rola i znaczenie mikroelementów w żywieniu roślin, Zeszyty Problemowe PostępówNauk Rolniczych 2004 z.502, s.89-99.17A.Podleśna, Nawożenie mikroelementami jako czynnik decydujący o jakości plonów, WieśJutra 2007 nr 7, s.20.18S.Kukuła, J.Igras, Nawożenie w krajach Europy Zachodniej i w Polsce.Stan i prognoza, WieśJutra 2004 nr 10, s.1. 148 Ekonomia i Zrodowisko 1 (44) " 2013Zrównoważone nawożenie w Polsce stan, kierunki zmian, problemyJednym z długookresowych celów nawożenia jest podtrzymywanie lub na-wet zwiększanie żyzności gleby.Wyniki doświadczeń nawozowych prowadzo-nych w Polsce i sąsiednich krajach europejskich jednoznacznie wskazały,że wzrost żyzności gleb i plonów uprawianych roślin zapewnia zrównoważonenawożenie organiczno-mineralne (obornik+NPK+Ca).Zrównoważone nawoże-nie poprawia strukturę gleby, obniża jej gęstość i zwiększa pojemność wodną [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl trzylatki.xlx.pl
.Optymalne zaopatrzenie roślin w fos-for determinuje prawidłowe wykształcenie systemu korzeniowego, przez co ro-śliny łatwiej pobierają pozostałe składniki pokarmowe.Rośliny optymalnie za-opatrzone w fosfor wykazują większą odporność na choroby, suszę i mróz.Potasnatomiast reguluje gospodarkę wodną w roślinie, odpowiada za turgor komórek.Jest aktywatorem ponad pięćdziesięciu enzymów oraz uczestniczy w biosynteziezwiązków wielkocząsteczkowych, takich jak: skrobia, celuloza, białka, kwasynukleinowe, pektyny i inne.Podobnie jak w przypadku fosforu, dobre zaopatrze-nie roślin w potas wzmacnia ich odporność na suszę.Potas wpływa równieżna parametry jakościowe plonu roślin.W przypadku zbóż zwiększa liczbę ziarenw kłosie oraz MTZ (masę tysiąca ziaren).Stymuluje syntezę tłuszczu w nasio-nach rzepaku12.Makroskładnikami są również siarka, magnez i wapń.Intensyfikacja rolnictwa poprzez wzrost nakładów na plonotwórcze i plono-chronne środki produkcji rolnej z jednej strony zwiększa wydajność gleby, z dru-giej jednak prowadzi do niepożądanych skutków ubocznych.W przypadku zbytwysokiego nawożenia azotowego może dochodzić, przykładowo, do nagroma-dzenia się nadmiernych ilości azotanów w roślinie i glebie.Forma azotanowaazotu, jeśli nie zostanie pobrana przez roślinę, szybko ulega wymyciu w głąbprofilu glebowego i przenika do wód gruntowych.Nadmierne ilości azotanóww wodach pitnych oraz w pożywieniu lub w paszy mogą działać bardzo szkodli-wie na zwierzęta i ludzi.Kumulacja azotanów i wytworzonych z nich azotynóww roślinie może z kolei prowadzić do powstawania związków rakotwórczychdla człowieka (nitrozoamin).Zawartość azotynów we krwi powoduje ponadtoredukcję hemoglobiny, co z kolei wywołuje zaburzenia w rozprowadzaniu tlenuw organizmie13.Z ekologicznego punktu widzenia ważne jest również, że nawożenie mineral-ne przyczynia się do zakwaszenia gleb i tym samym do pogorszenia środowiskawzrostu i rozwoju roślin.Największy wpływ na przebieg tego procesu, z racji fi-zjologicznej kwasowości, mają najpopularniejsze na rynku nawozy azotowe.Duża koncentracja azotu mineralnego w glebie powoduje również zahamowanierozwoju pożytecznych mikroorganizmów.12P.Mikołowicz, Nawożenie jako czynnik plonotwórczy, Wieś Jutra 2007 nr 7, s.18-19.13Z.Przezdziecki, Biologiczne skutki chemizacji środowiska, Wyd.Naukowe PWN, Warszawa1980, s.138. Studia i materiały 147Warto zauważyć, że nie tylko nawożenie azotowe może wywoływać ujemneskutki środowiskowe.Nawożenie fosforem może również przyczynić się do zwięk-szenia zanieczyszczenia środowiska, między innymi wód fosforanami.Przedo-stające się do wody duże ilości związków azotu i fosforu mogą wywołać eutrofi-zację wód powierzchniowych.W jej rezultacie następuje degradacja wód,co poważnie ogranicza możliwość ich wykorzystania do celów bytowych, gospo-darczych i rekreacyjnych.Odwrócenie skutków nieracjonalnych praktyk nawo-zowych w podanym zakresie jest bardzo trudne, a często nawet niemożliwe.Do prawidłowego wzrostu, rozwoju i wysokiego plonowania roślin upraw-nych, oprócz makroskładników, potrzeba również odpowiedniej ilości mikroele-mentów.W odróżnieniu od makroelementów, które pełnią w roślinach główniefunkcje budulcowe, rola mikroelementów ogranicza się do regulacji procesówbiochemicznych przebiegających w roślinach w okresie wegetacji.Do grupy tychpierwiastków zalicza się: bor (B), miedz (Cu), molibden (Mo), mangan (Mn),cynk (Zn) i żelazo (Fe).Dla zwierząt i człowieka niezbędne są również fluor (F),jod (J) i selen (Se)14.O potrzebie stosowania mikroelementów w uprawach rol-niczych decyduje głównie niska zasobność krajowych gleb w ich przyswajalneformy.Wszystkie mikroelementy to grupa składników pokarmowych z wąskimmarginesem bezpieczeństwa między niedoborem, zawartością prawidłową a ilo-ścią toksyczną15.Niedobór mikroelementów w roślinach często zasadniczozmienia cechy jakościowe roślin uprawnych, zwiększa wrażliwość na chorobyi niekorzystne czynniki środowiska przy równoczesnym obniżeniu plonów16.Liczne badania potwierdzają, że stosowanie mikroelementów wpływa na pod-niesienie efektywności nawożenia makroelementami, jednocześnie warunkujączwiększenie jakościowej wartości plonu17.Rośliny uprawne pobierają składniki mineralne z gleby i akumulują jew swoich tkankach.Gatunki roślin, a nawet odmiany, różnią się ilościowym za-potrzebowaniem na wymienione składniki odżywcze.Wyniki badań odczynui stanu zasobności gleb w makro- i mikroelementy, prowadzone przez StacjeChemiczno-Rolnicze i ich oddziały, wskazują, że około 38% gleb użytków rol-nych w Polsce wykazuje niską i bardzo niską zawartość fosforu przyswajalnego.Stan zawartości przyswajalnego potasu jest przy tym gorszy aniżeli fosforu.Po-nad 50% gleb użytków rolnych charakteryzuje się deficytem potasu18.Koniecznejest zatem uzupełnienie niedoborów i nawożenie roślin uprawnych.14Z.Spiak, Jak należy nawozić mikroelementami warunki stosowania i doboru mikroelementów, Wieś Jutra 2001 nr 11, s.15-17.15A.Kocoń, Mikroelementy niezbędne i pożyteczne w żywieniu roślin, Wieś Jutra 2008 nr 6-7,s.25.16E.Grzyś, Rola i znaczenie mikroelementów w żywieniu roślin, Zeszyty Problemowe PostępówNauk Rolniczych 2004 z.502, s.89-99.17A.Podleśna, Nawożenie mikroelementami jako czynnik decydujący o jakości plonów, WieśJutra 2007 nr 7, s.20.18S.Kukuła, J.Igras, Nawożenie w krajach Europy Zachodniej i w Polsce.Stan i prognoza, WieśJutra 2004 nr 10, s.1. 148 Ekonomia i Zrodowisko 1 (44) " 2013Zrównoważone nawożenie w Polsce stan, kierunki zmian, problemyJednym z długookresowych celów nawożenia jest podtrzymywanie lub na-wet zwiększanie żyzności gleby.Wyniki doświadczeń nawozowych prowadzo-nych w Polsce i sąsiednich krajach europejskich jednoznacznie wskazały,że wzrost żyzności gleb i plonów uprawianych roślin zapewnia zrównoważonenawożenie organiczno-mineralne (obornik+NPK+Ca).Zrównoważone nawoże-nie poprawia strukturę gleby, obniża jej gęstość i zwiększa pojemność wodną [ Pobierz całość w formacie PDF ]