[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Chociaż publikacja tazdobyÅ‚a mu rozgÅ‚os, prawdziwÄ… furorÄ™ matematyk zrobiÅ‚ dopiero swym wykÅ‚adem o przestrzenii czasie wygÅ‚oszonym we wrzeÅ›niu 1909 roku w kolonskim Towarzystwie NiemieckichPrzyrodoznawców i Lekarzy:  Zamierzam roztoczyć przed PaÅ„stwem wizjÄ™ przestrzeni i czasujako zjawisk wyrosÅ‚ych z podÅ‚oża eksperymentalno-fizycznego , rozpoczÄ…Å‚ Minkowski swójwykÅ‚ad. W tym wÅ‚aÅ›nie tkwi ich siÅ‚a.Ich tendencje sÄ… radykalne.Od tej chwili, każde z nichpowinno być już jedynie cieniem i tylko ich poÅ‚Ä…czenie może zachować ich odrÄ™bność.To wÅ‚aÅ›nie Minkowski stworzyÅ‚ matematyczne podstawy dla szczególnej teorii wzglÄ™dnoÅ›ci iumożliwiÅ‚ Einsteinowi zajÄ™cie siÄ™ w ogólnej teorii wzglÄ™dnoÅ›ci problemem grawitacji.MinkowskiokreÅ›laÅ‚ czas jako czwarty wymiar, stawiajÄ…c go na równi z trzema wymiarami przestrzeni.Wten sposób zrodziÅ‚o siÄ™ w nauce pojÄ™cie czterowymiarowego kontinuum czasoprzestrzennego.JednÄ… ze swych genialnych prac uzupeÅ‚niajÄ…cych Einstein poÅ›wiÄ™ciÅ‚ grawitacji.W porównaniu zinnymi siÅ‚ami grawitacja jest zadziwiajÄ…co sÅ‚aba, a mimo to wÅ‚aÅ›nie ona stworzyÅ‚a wszech-Å›wiat, nie zaÅ› 1037 razy wiÄ™ksze siÅ‚y elektromagnetyczne.Tylko dziÄ™ki sile ciążenia wszech-Å›wiat jest zwartym systemem, a ciaÅ‚a niebieskie mogÄ… siÄ™ poruszać.Wszystkie pozostaÅ‚e siÅ‚ydziaÅ‚ajÄ… w granicach przestrzeni.Tak wiÄ™c los wszechÅ›wiata zależy od najsÅ‚abszej z siÅ‚  siÅ‚ygrawitacji, poÅ‚Ä…czenia ogromnego zasiÄ™gu i nieograniczonej siÅ‚y przyciÄ…gania.EinsteinzastanawiaÅ‚ siÄ™ nad tym, czy siÅ‚a ciążenia nie mogÅ‚aby być swoistÄ… przestrzeniÄ….Z rozważaÅ„tych zrodziÅ‚ siÄ™ geometryczny model, w którym siÅ‚Ä™ ciążenia przedstawiano jako  zakrzywieniestruktury przestrzenno-czasowej, wywoÅ‚ane przez masÄ™ obiektów materialnych.SiÅ‚a ciężkoÅ›cijest wiÄ™c wyzwolonÄ… przez materiÄ™ wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ciÄ… czasoprzestrzeni, nie zaÅ›  jak sÄ…dziÅ‚ Newton jakÄ…Å› tajemniczÄ… mocÄ….Leopold Infeld, fizyk polskiego pochodzenia i współpracownik Einsteina, znalazÅ‚ prostewytÅ‚umaczenie dla nowej teorii: różnicÄ™ pomiÄ™dzy mechanikÄ… Newtona i teoriÄ… EinsteinanajproÅ›ciej wytÅ‚umaczyć można na przykÅ‚adzie dziecka grajÄ…cego w szklane kulki.PodÅ‚oże, poktórym siÄ™ toczÄ…, jest nierówne, jednak osoba obserwujÄ…ca dziecko z dziesiÄ…tego piÄ™trabudynku nie widzi tych nierównoÅ›ci.Zauważa ona jedynie, że kierunek ruchu szklanych kuleknieustannie siÄ™ zmienia.Obserwator może na tej podstawie sÄ…dzić, że zmiany te wywoÅ‚ujejakaÅ›  siÅ‚a.Jednak ktoÅ›, kto przypatruje siÄ™ grajÄ…cemu dziecku z bliska, zauważy, że kulkipodążajÄ… w innym kierunku tylko ze wzglÄ™du na nierówne podÅ‚oże.SÄ…dzÄ…c, że na ruch szklanych kulek wpÅ‚ywa jakaÅ›  siÅ‚a , obserwator z dziesiÄ…tego piÄ™trareprezentuje mechanikÄ™ Newtona.Osoba obserwujÄ…ca kulki z bliska broni z kolei sÅ‚usznoÅ›citeorii Einsteina.Na podstawie zewnÄ™trznych cech podÅ‚oża można bowiem w geometrycznejformie przedstawić tor, po którym toczÄ… siÄ™ kulki.WedÅ‚ug Einsteina wszechÅ›wiat skÅ‚ada siÄ™ z trzech znanych nam wymiarów przestrzeni ijednego wymiaru czasu.W czasach mÅ‚odoÅ›ci Einsteina ostatniego z tych wymiarów nie możnabyÅ‚o opisać, gdyż panowaÅ‚a ogólnie geometria euklidesowa, w której istniejÄ… tylko trzywymiary: dÅ‚ugość, szerokość, wysokość; każda prosta jest nieskoÅ„czona, a proste równolegÅ‚eznajdujÄ… siÄ™ zawsze w równej odlegÅ‚oÅ›ci od siebie.Ponieważ do opisu czasoprzestrzeni EinsteinpotrzebowaÅ‚ nowych systemów miar, zwróciÅ‚ siÄ™ o pomoc do swojego starego przyjaciela,matematyka Marcela Grossmanna.Ów wyposażyÅ‚ go w niezbÄ™dne do tego zadania  narzÄ™dzia przede wszystkim w  podejrzanÄ… w tamtych czasach geometriÄ™ nieeuklidesowÄ…, stworzonÄ…w XIX wieku przez niemieckiego matematyka Bernharda Riemanna i zdolnÄ… opisać nowy,czterowymiarowy Å›wiat Einsteina.W geometrii Riemanna nie istniejÄ… żadne linie proste Å‚Ä…czÄ…cedwa punkty, a najkrótszym ich poÅ‚Ä…czeniem jest linia geodetyczna, a wiÄ™c najkrótsza liniapomiÄ™dzy dwoma punktami na powierzchni krzywej [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • trzylatki.xlx.pl