[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Rodzaju18, 1-15; 21, 1 i nast.), co oznacza, \e Izmael był od niego starszy o czternaście lat.Poniewa\ tu278Gen.Rab.572-73.279Sefer Hajaszar 70-72; PRE, rozdz.30.280Ks.Rodzaju 25, 9.281Ks.Rodzaju 25, 12-18.282Josef Klima, Prawa Hammurabiego, tłum.Cezary Kunderewicz, Warszawa 1957, � 146 (przyp.tłum.). Izmaela przedstawiono jako niemowlę na ręku, które Hagar kładzie pod krzakiem, pózniejszymitograf poprawił tę niespójność wyjaśniając, \e Saraj rzuciła na niego złe spojrzenie, tak \e sięskurczył.Aapanie szarańczy oznacza prawdopodobnie, i\ Saraj podejrzewała Hagar o zamiarwyparcia jej z serca Abrama: według etiopskiej księgi Kebra Nagast córka faraona u\yła szarańczyi szkarłatnej nici do uwiedzenia króla Salomona.4.Zajęta przez Izmaela pustynia Paran le\y na północnym Synaju.Większość wymienionych tudwunastu plemion izmaelickich występuje tak\e w innych dokumentach, lecz nie wydaje się, bytworzyty konfederację.W Ks.Sędziów 13, 24 Madianici uwa\ani są za Izmaelitów, chocia\ Ks.Rodzaju 25,1 i nast.klasyfikuje Madiana pośród przyrodnich braci Izmaela.O Nebajocie i Kedarze,pierwszych dwóch synach Izmaela, wspominają: Ks.Izajasza 42,11; 60,7, Ks.Jeremiasza 49, 28oraz Ks.Ezechiela 27, 21.Terytorium Nebajota le\ało na wschód od Morza Martwego, Kedara zaśna wschód od Nebajota, na Pustyni Syryjskiej.Nebajota próbowano uto\samiać, jednak\enieprzekonująco, z Nabatejczykami.Terytorium Chadada jest wprawdzie nieznane, lecz imięHadad nosił kananejski bóg burzy.Kedma znaczy lud ze wschodu" - prawdopodobnie z PustyniSyryjskiej.5.Adbeel, Massa i Tema występują w dokumentach asyryjskiego króla Tiglat-pilezara III (VIII w.p.n.e.) jako arabskie plemiona o nazwach: Idiba'ilici, Mas'a i Tema.W dokumentach Assurbanipala(VII w.p.n.e.) pojawiają się nazwy kraju Su-mu '-ii lub Iszmael, którego królem był Uate i Iaute orazKedar, którego królem był Ammuladi.Tiglatpilezar powierzył Idibi'lu z Arabii zadanie pilnowaniagranicy egipskiej, a po zdobyciu kraju Filistynów dał mu dwadzieścia pięć miast.Tema jest oazą wpółnocnej Arabii, zwaną po dziś dzień Tajma.Duma to prawdopodobnie Adumatu, oaza i fort naPustyni Syryjskiej podbita przez Sancheryba.Mibsam i Miszma wymieniono w / Ks.Kronik 4, 25jako synów Symeona, co sugeruje, \e izraelickie plemię Symeona, którego terytorium rozciągałosię na południe od Judei, wchłonęło przynajmniej część z nich.6.Jetur i Nafisz wzmiankowani są w i Ks.Kronik 5, 19 wraz z Nadabem i Hagrytami -plemionami z którymi toczyli wojnę Izraelici z Transjordanii, to znaczy Ruben, Gad i Manasses.Ten sam fragment (5, 21) wskazuje, \e Hagryci byli hodowcami wielbłądów i pasterzami.JózefFlawiusz, św.Aukasz i Ojcowie Kościoła wspominają o Jeturytach czyli Iturejczykach (Itouraioi).Ichterytorium graniczyło z Edomem (Idumeą) i część tej ziemi zagarnął w 104 r.p.n.e.hasmonejskikról Arystobul, równocześnie siłą nawracając Iturejczyków na judaizm.Dwa pokolenia pózniejwyruszyli oni na północ i zajęli część górskiego łańcucha Hermonu i Syrii, gdzie w czasachewangelicznych rządził nimi syn Heroda, tetrarcha Filip.Ich łucznicy słu\yli jako rzymscy \ołnierzeposiłkowi - wspominają o tym Wergiliusz i Cyceron, nazywając ich najbardziej barbarzyńską rasąna ziemi".7.Gdy Dawid zało\ył swoje królestwo i umocnił pozycję nomadów aramejskich, Izmaelici zostaliprawdopodobnie zepchnięci na południe, gdzie zmieszali się z lepiej zadomowionymi plemionamiarabskimi.W rezultacie wśród Arabów utrwaliło się przekonanie obowiązujące po dziś dzień, \ewszystkie arabskie plemiona północne, czyli Adnani, pochodzą od Izmaela.Imię Hagar zachowane zostało w nazwie plemienia Hagrytów (Hagrim czy Hagri'im), wymienionych w 1 Ks.Kronik 5, 19obok Jetura i Nafisza oraz w Ks.Psalmów 83, 7 obok Izmaelitów.Eratostenes, cytowany przezStrabona, umiejscawia ich na wschód od Petry.30.ABRAHAM W GERARZEa) W Gerarze, pomiędzy Kadesz i Szur, Abram znów udawał, \e Saraj jest jego siostrą.Kiedykról Abimelek z Geraru chciał ją posiąść.Bóg zagroził mu śmiercią.Tak samo jak faraon, Abimelekbronił swej niewin ności, lecz Bóg odpowiedział: Musisz mimo to naprawić krzywdę, odsy łającSaraj z powrotem i błagając Abrama o wstawiennictwo za tobą!" Tak te\ uczynił Abimelek, nieszczędząc jednak wymówek Abramowi, który odparł nie zmieszany: Kiedy bogowie polecili miopuścić kraj, nakazałem \onie: �Mów wszystkim, których spotkasz, \e jestem twoim bratem�, cojest równie\ prawdą".Król Abimelek dał Abramowi woły, owce, niewolnice, tysiąc sztuk srebra i zaprosił go dopozostania w Gerarze.Wówczas Abram wstawił się za nim i Bóg, który przedtem zamknął łonawszystkich kobiet z Geraru, przywrócił im płodność283.b) Niektórzy mówią, \e Michał pogroził Abimelekowi mieczem i odrzucił jego wymówkiargumentując: Kiedy przybysze z obcych stron wkraczają do miasta, właściwą jest rzecząpoczęstować ich jedzeniem, lecz niewłaściwą wypytywać o ich kobiety.Poniewa\ ty wypytywałeś oSaraj, Abram obawiał się, \e twoi ludzie mogliby go zabić, gdyby przyznał, i\ jest ona jego \oną.Dlatego wina spada na ciebie!"Wyjaśniają oni, \e Bóg nie tylko sprowadził bezpłodność na kobiety z Geraru, lecz tak\ezamknął im inne intymne otwory; podobnie uczynił z mę\czyznami, tak \e o świcie dotkliwiecierpiący ludzie spotkali się narzekając: Na niebiosa! Jeszcze jedna noc podobna do ostatniej, awszyscy pomrzemy!"284*1.Gerar był nazwą zarówno królestwa, jak i jego stolicy.Kraj Gerar le\ał przy południowo-wschodniej granicy Kanaanu, oddzielając go od Egiptu, pomiędzy Gazą a Beer-Szewą.MiastoGerar mieściło się w dolinie Gerar lub gdzieś w pobli\u owej doliny, którą część uczonychuto\samia z Wadi Szari'a, na północny zachód od Beer-Szewy, inni zaś ze współczesnym WadiGhaza, na północ od Beer-Szewy.Sama nazwa kraju przetrwała a\ do czasów bizantyjskich -biskup Euzebiusz z Cezarei nazywał go Geraritica.2.Nazwanie Abimeleka królem filistyńskim (Ks.Rodzaju 21, 33-34; 26, 1,8,18), uwa\ano doniedawna za anachronizm, poniewa\ przybycie Filistynów do Kanaanu miało miejsceprzypuszczalnie około 1200 r.p.n.e., podczas gdy Abraham \ył w drugiej połowie XV w.p.n.e.Jednak\e obecnie coraz większa liczba uczonych skłania się ku poglądowi, \e inwazja filistyńskaw 1200 r.p.n.e.nie była pierwsza (dokładnie tak samo, jak najazd Jozuego był końcową fazą283Ks.Rodzaju 20, 1-18.284PRE, rozdz.26; B.Bawa Kamma 92a; B.Makkot 9b; Pesiqta Rabbati 176b; Gen.Rab.553. długotrwałego procesu hebrajskiej imigracji do Kanaanu) i \e część Filistynów mogła ju\ około1500 r.p.n.e.zamieszkiwać Gerar.3.Rodzinnym krajem Filistynów był Kaftor, którego nazwa niekoniecznie musi odnosić sięjedynie do wyspy Krety (po egipsku Keftiu), lecz raczej do minojskiej strefy wpływów w ogóle, zpołudniowo-zachodnią Azją Mniejszą włącznie.Mi-nojska czy te\ kaftoryjska kultura sięga IIItysiąclecia p.n.e., a jednym z przykładów wpływu, jaki bardzo wcześnie wywarła na wschodniewybrze\e Morza Zródziemnego, było umiejscowienie w Kaftor warsztatu Kotara wa-Chasisa.Byłon rzemieślnikiem bogów, znanym u Greków z XIV w.p.n.e.jako Dedal.W 1196 r.p.n.e.RamzesIII rozgromił Ludy Morza.Ich wojowników w świątyni Ramzesa Ul w Medinet Habu przedstawionow charakterystycznych hełmach - biblijne słowo oznaczające hełm (kowa) zapo\yczone zostało zniesemickiego języka filistyńskiego.Egipskie zabytki wymieniają kilka Ludów Morza, między innymiPulasati lub Purasati, których ostatecznie uto\samiono z Filistynami.4.Starsze świadectwa - napisy z grobowca faraona Merenptaha (koniec XIII w.p.n.e [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl trzylatki.xlx.pl
.Rodzaju18, 1-15; 21, 1 i nast.), co oznacza, \e Izmael był od niego starszy o czternaście lat.Poniewa\ tu278Gen.Rab.572-73.279Sefer Hajaszar 70-72; PRE, rozdz.30.280Ks.Rodzaju 25, 9.281Ks.Rodzaju 25, 12-18.282Josef Klima, Prawa Hammurabiego, tłum.Cezary Kunderewicz, Warszawa 1957, � 146 (przyp.tłum.). Izmaela przedstawiono jako niemowlę na ręku, które Hagar kładzie pod krzakiem, pózniejszymitograf poprawił tę niespójność wyjaśniając, \e Saraj rzuciła na niego złe spojrzenie, tak \e sięskurczył.Aapanie szarańczy oznacza prawdopodobnie, i\ Saraj podejrzewała Hagar o zamiarwyparcia jej z serca Abrama: według etiopskiej księgi Kebra Nagast córka faraona u\yła szarańczyi szkarłatnej nici do uwiedzenia króla Salomona.4.Zajęta przez Izmaela pustynia Paran le\y na północnym Synaju.Większość wymienionych tudwunastu plemion izmaelickich występuje tak\e w innych dokumentach, lecz nie wydaje się, bytworzyty konfederację.W Ks.Sędziów 13, 24 Madianici uwa\ani są za Izmaelitów, chocia\ Ks.Rodzaju 25,1 i nast.klasyfikuje Madiana pośród przyrodnich braci Izmaela.O Nebajocie i Kedarze,pierwszych dwóch synach Izmaela, wspominają: Ks.Izajasza 42,11; 60,7, Ks.Jeremiasza 49, 28oraz Ks.Ezechiela 27, 21.Terytorium Nebajota le\ało na wschód od Morza Martwego, Kedara zaśna wschód od Nebajota, na Pustyni Syryjskiej.Nebajota próbowano uto\samiać, jednak\enieprzekonująco, z Nabatejczykami.Terytorium Chadada jest wprawdzie nieznane, lecz imięHadad nosił kananejski bóg burzy.Kedma znaczy lud ze wschodu" - prawdopodobnie z PustyniSyryjskiej.5.Adbeel, Massa i Tema występują w dokumentach asyryjskiego króla Tiglat-pilezara III (VIII w.p.n.e.) jako arabskie plemiona o nazwach: Idiba'ilici, Mas'a i Tema.W dokumentach Assurbanipala(VII w.p.n.e.) pojawiają się nazwy kraju Su-mu '-ii lub Iszmael, którego królem był Uate i Iaute orazKedar, którego królem był Ammuladi.Tiglatpilezar powierzył Idibi'lu z Arabii zadanie pilnowaniagranicy egipskiej, a po zdobyciu kraju Filistynów dał mu dwadzieścia pięć miast.Tema jest oazą wpółnocnej Arabii, zwaną po dziś dzień Tajma.Duma to prawdopodobnie Adumatu, oaza i fort naPustyni Syryjskiej podbita przez Sancheryba.Mibsam i Miszma wymieniono w / Ks.Kronik 4, 25jako synów Symeona, co sugeruje, \e izraelickie plemię Symeona, którego terytorium rozciągałosię na południe od Judei, wchłonęło przynajmniej część z nich.6.Jetur i Nafisz wzmiankowani są w i Ks.Kronik 5, 19 wraz z Nadabem i Hagrytami -plemionami z którymi toczyli wojnę Izraelici z Transjordanii, to znaczy Ruben, Gad i Manasses.Ten sam fragment (5, 21) wskazuje, \e Hagryci byli hodowcami wielbłądów i pasterzami.JózefFlawiusz, św.Aukasz i Ojcowie Kościoła wspominają o Jeturytach czyli Iturejczykach (Itouraioi).Ichterytorium graniczyło z Edomem (Idumeą) i część tej ziemi zagarnął w 104 r.p.n.e.hasmonejskikról Arystobul, równocześnie siłą nawracając Iturejczyków na judaizm.Dwa pokolenia pózniejwyruszyli oni na północ i zajęli część górskiego łańcucha Hermonu i Syrii, gdzie w czasachewangelicznych rządził nimi syn Heroda, tetrarcha Filip.Ich łucznicy słu\yli jako rzymscy \ołnierzeposiłkowi - wspominają o tym Wergiliusz i Cyceron, nazywając ich najbardziej barbarzyńską rasąna ziemi".7.Gdy Dawid zało\ył swoje królestwo i umocnił pozycję nomadów aramejskich, Izmaelici zostaliprawdopodobnie zepchnięci na południe, gdzie zmieszali się z lepiej zadomowionymi plemionamiarabskimi.W rezultacie wśród Arabów utrwaliło się przekonanie obowiązujące po dziś dzień, \ewszystkie arabskie plemiona północne, czyli Adnani, pochodzą od Izmaela.Imię Hagar zachowane zostało w nazwie plemienia Hagrytów (Hagrim czy Hagri'im), wymienionych w 1 Ks.Kronik 5, 19obok Jetura i Nafisza oraz w Ks.Psalmów 83, 7 obok Izmaelitów.Eratostenes, cytowany przezStrabona, umiejscawia ich na wschód od Petry.30.ABRAHAM W GERARZEa) W Gerarze, pomiędzy Kadesz i Szur, Abram znów udawał, \e Saraj jest jego siostrą.Kiedykról Abimelek z Geraru chciał ją posiąść.Bóg zagroził mu śmiercią.Tak samo jak faraon, Abimelekbronił swej niewin ności, lecz Bóg odpowiedział: Musisz mimo to naprawić krzywdę, odsy łającSaraj z powrotem i błagając Abrama o wstawiennictwo za tobą!" Tak te\ uczynił Abimelek, nieszczędząc jednak wymówek Abramowi, który odparł nie zmieszany: Kiedy bogowie polecili miopuścić kraj, nakazałem \onie: �Mów wszystkim, których spotkasz, \e jestem twoim bratem�, cojest równie\ prawdą".Król Abimelek dał Abramowi woły, owce, niewolnice, tysiąc sztuk srebra i zaprosił go dopozostania w Gerarze.Wówczas Abram wstawił się za nim i Bóg, który przedtem zamknął łonawszystkich kobiet z Geraru, przywrócił im płodność283.b) Niektórzy mówią, \e Michał pogroził Abimelekowi mieczem i odrzucił jego wymówkiargumentując: Kiedy przybysze z obcych stron wkraczają do miasta, właściwą jest rzecząpoczęstować ich jedzeniem, lecz niewłaściwą wypytywać o ich kobiety.Poniewa\ ty wypytywałeś oSaraj, Abram obawiał się, \e twoi ludzie mogliby go zabić, gdyby przyznał, i\ jest ona jego \oną.Dlatego wina spada na ciebie!"Wyjaśniają oni, \e Bóg nie tylko sprowadził bezpłodność na kobiety z Geraru, lecz tak\ezamknął im inne intymne otwory; podobnie uczynił z mę\czyznami, tak \e o świcie dotkliwiecierpiący ludzie spotkali się narzekając: Na niebiosa! Jeszcze jedna noc podobna do ostatniej, awszyscy pomrzemy!"284*1.Gerar był nazwą zarówno królestwa, jak i jego stolicy.Kraj Gerar le\ał przy południowo-wschodniej granicy Kanaanu, oddzielając go od Egiptu, pomiędzy Gazą a Beer-Szewą.MiastoGerar mieściło się w dolinie Gerar lub gdzieś w pobli\u owej doliny, którą część uczonychuto\samia z Wadi Szari'a, na północny zachód od Beer-Szewy, inni zaś ze współczesnym WadiGhaza, na północ od Beer-Szewy.Sama nazwa kraju przetrwała a\ do czasów bizantyjskich -biskup Euzebiusz z Cezarei nazywał go Geraritica.2.Nazwanie Abimeleka królem filistyńskim (Ks.Rodzaju 21, 33-34; 26, 1,8,18), uwa\ano doniedawna za anachronizm, poniewa\ przybycie Filistynów do Kanaanu miało miejsceprzypuszczalnie około 1200 r.p.n.e., podczas gdy Abraham \ył w drugiej połowie XV w.p.n.e.Jednak\e obecnie coraz większa liczba uczonych skłania się ku poglądowi, \e inwazja filistyńskaw 1200 r.p.n.e.nie była pierwsza (dokładnie tak samo, jak najazd Jozuego był końcową fazą283Ks.Rodzaju 20, 1-18.284PRE, rozdz.26; B.Bawa Kamma 92a; B.Makkot 9b; Pesiqta Rabbati 176b; Gen.Rab.553. długotrwałego procesu hebrajskiej imigracji do Kanaanu) i \e część Filistynów mogła ju\ około1500 r.p.n.e.zamieszkiwać Gerar.3.Rodzinnym krajem Filistynów był Kaftor, którego nazwa niekoniecznie musi odnosić sięjedynie do wyspy Krety (po egipsku Keftiu), lecz raczej do minojskiej strefy wpływów w ogóle, zpołudniowo-zachodnią Azją Mniejszą włącznie.Mi-nojska czy te\ kaftoryjska kultura sięga IIItysiąclecia p.n.e., a jednym z przykładów wpływu, jaki bardzo wcześnie wywarła na wschodniewybrze\e Morza Zródziemnego, było umiejscowienie w Kaftor warsztatu Kotara wa-Chasisa.Byłon rzemieślnikiem bogów, znanym u Greków z XIV w.p.n.e.jako Dedal.W 1196 r.p.n.e.RamzesIII rozgromił Ludy Morza.Ich wojowników w świątyni Ramzesa Ul w Medinet Habu przedstawionow charakterystycznych hełmach - biblijne słowo oznaczające hełm (kowa) zapo\yczone zostało zniesemickiego języka filistyńskiego.Egipskie zabytki wymieniają kilka Ludów Morza, między innymiPulasati lub Purasati, których ostatecznie uto\samiono z Filistynami.4.Starsze świadectwa - napisy z grobowca faraona Merenptaha (koniec XIII w.p.n.e [ Pobierz całość w formacie PDF ]
