[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.10.6 FinanseEmisja złotego, powojenna wymiana pieniądza i powstanie NBP.W pierwszej połowie 1944 r.na terenach okupowanych, w Generalnej Guberni w obiegu był złoty krakowski emitowany przez BankEmisyjny w Krakowie, a na ziemiach włączonych do Rzeszy marka niemiecka.Znajdujący się nastr.30 wychodzstwie w Londynie Bank Polski od 1941 r.przygotowywał bilety, które miały być wprowadzone doobiegu w wyzwolonym kraju.W Wielkiej Brytanii i USA wydrukowano bilety o wartości 6,4 mld.zł.Reforma bakowa z 1948 r.Reforma bankowa została ustanowiona 25 pazdziernika 1948 r.dekretami o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych.Oznaczało to, że instytucjekredytowe istniejące istniejąca w dniuc25 pazdziernika1948 ulegają likwidacji.Oprócz NBP, Bank PolskiSA i Bank Polska Kasa Opieki SA.11 Rozdział 11 Polska Ludowa 1950-198911.1 Państwo11.1.1 Ustrój polityczny22 lipca 1952 Konstytucja.Bierut przedstawił Stalinowi konstytucję, którą on własnoręczniepoprawiał.Najwyższą władzą jest Sejm PRL, a w terenie Rady Narodowe.Zlikwidowano urząd Prezydenta,a jego kompetencje przejął Przewodniczący Rady Państwa.11.1.2 Przemiany sytuacji politycznejLata 1950-1956 rozwijano kult wodza, nasilano terror, represje na ludności inaczej myślącej.Od1956 - częściowa odwilż.28 czerwca 1956 r.strajki w Poznaniu.Pazdziernik grozba użycia siły wzwalczaniu kontrrewolucji w Polsce, ale Gomułka został wypuszczony z więzienia wybrany na I sekretarza idogadał się z Ruskimi.Przejęcie władzy przez Gomułkę oznaczało pójście Polski drogą narodowegokomunizmu.Zmiany, jakie zaszły po pazdzierniku 1956 r.były doniosłe.Polska został najlepszym inajweselszym barakiem w obozie ze stosunkowo dużą wolnością wewnętrzną w porównaniu z sąsiadami.Nastąpiła odwilż, wypuszczano z więzień więzniów politycznych, dokonywano częściowej rehabilitacji.Zniesiono szereg ograniczeń kulturalnych, ideologicznych, oświatowych.Pozycja Polski uległa poprawie naarenie międzynarodowej, gdy przedstawiciel PRL głosował na forum ONZ w spawie interwencji radzieckiejna Węgrzech inaczej niż jego koledzy z państw komunistycznych.Zwiatowa opinia publiczna wysokooceniła pozytywną rolę, jaką odegrał prymas Wyszyński w rozwiązaniu kryzysu pazdziernikowego wPolsce.Istota ustroju Polski nie uległa jednak zmianie.Kierownicza rola partii została w pełni zachowana.Rządy Gomułki 1956-1979.Stopniowe odchodzenie od Pazdziernika.Marzec 1968 r.strajk studentów.Udział Wojska Polskiegow Inwazji na Czechosłowacje, spowodowało ostateczne odwrócenie się społeczeństwa od Gomułki.13 grudnia 1970 ogłoszono nowe ceny produktów, co spowodowało strajki na Wybrzeżu.Po nichnastąpiło odejście Gomułki i 20 grudnia 1970 nowym I sekretarzem został Edward Gierek.Ogromnymandat zaufania jakim obdarzyło Gomułkę społeczeństwo w 1956 wyczerpał się całkowicie.Po wielkimsukcesje jakim było uznanie przez RFN polskich granic zachodnich (7 grudnia 1970 r.), Gomułkaodchodził obciążony odpowiedzialnością osobistą za wszystkie niegodziwości systemu, które przypadły nalata panowania.str.31 Dekada Gierka. Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej .Pierwszy okres bardzo pomyślnydla Polski, ale już w 1976 r.o ogłoszeniu podwyżek, nastąpiły strajki w Ursusie, Płocku i Radomiu.A tlewydarzeń 76 r.powołano Komitet Obrony Robotników.Lata 1976-1979 to okres kryzysu gospodarczego.W 76 wprowadzono kartki na cukier.Po kolejnej podwyżce cen, w 1980 wybuchły kolejne strajki,najpoważniejsze w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu.6 września 1980 r.Stanisław Kania objął urząd I Sekretarza.Solidarność.10 listopada 1980 r.został zarejestrowany przez sąd Niezależny Samorządny ZwiązekZawodowy Solidarność .Zagrożenie dla władz, jakim była grozba ogłoszenia strajku generalnego przezSolidarność spowodowała wprowadzenie w nocy 12/13 grudnia 1981 r.stanu wojennego.Zniesiono o 22lipca 1983 r.Wzrosły represje wobec przedstawicieli opozycji.Wiosną 1989 r.reaktywowano Solidarność,dokonano zmian konstytucyjnych (utworzenie Senatu i uchwalenie nowej ordynacji wyborczej), co stanowićmiało przygotowania kontraktowego parlamentu.Wolne wybory w czerwcu 1989 r.zakończyły okreshistoryczny PRL, choć zmiana nazwy państwa została uchwalona przez Sejm kilka miesięcy pózniej.11.2 Planowanie w systemie monocentrycznym11.2.1 Plany wieloletnie w PolsceRadziecki system planowania zawitał do Polski, podobnie jak do innych krajów Europy Zrodkowo-wschodniej, w latach 1949-1950.Od 1950 r.obowiązywały w Polsce następujące plany wieloletnie: plansześcioletni 1950-1955, plany pięcioletnie 1956-1960, 1961-1965, 1966-1970, 1971-1975, 1976-1980.Wlatach 1981-1982 nie było planu wieloletniego, następnym był plan trzyletni 1983-1985 oraz plan na lata1986-1990.Plan wieloletni zawierał zarówno wskazniki naturalne, jak i syntetyczne.Wielkości naturalneokreślały fizyczne rozmiary produkcji w końcowym roku planu.Reformy gospodarcze rządu Rakowskiego likwidowały de facto podstawy dotychczasowego modeluplanowania, a rząd Mazowieckiego z wicepremierem Balcerowiczem w drugiej połowie 1989 r.zerwał zsystemem planistycznym ostatecznie.Cechą dominującą realizacji planów wieloletnich PRL było przekraczanie produkcji przemysłowej uniewykonywanie pozostałych wskazników.Wynikało to z doktrynalnej strategii rozwoju gospodarczego, wktórej przyjęto prymat rozwoju przemysłu, a wśród gałęzi przemysłu dawano pierwszeństwo przemysłowiciężkiemu.Oprócz doktryny sam model gospodarczy ułatwiał realizację planów w dziedzinie przemysłuciężkiego, a nawet ich przekraczanie.Produkcja przemysłu ciężkiego szła na potrzeby przemysłu ciężkiego.Stał, cement, obrabiarki mogłyby krążyć w obiegu zamkniętym.Był to samonapędzający się mechanizm,praktycznie niereformowalny.W wyniku funkcjonowania tego modelu gospodarczego w ciągu 40 latprodukcja stali, kwasu siarkowego czy cementu w przeliczeniu na jednego mieszkańca Polski była napoziomie krajów wysoko rozwiniętych, natomiast produkcja samochodów osobowych, tworzyw sztucznych,papieru na poziomie krajów opóznionych w rozwoju gospodarczym.Sposób realizacji doktrynalnejstr.32 strategii tworzył gospodarkę niedoboru (jak ją nazwał J.Kornai) i przynosił periodyczne, coraz głębszeprzesilenia gospodarcze przybierając postać kryzysów podprodukcji.11.3 Przemysł11.3.1 Polityka przemysłowa PolskiGospodarka wojenna 1951-1955.11 listopada 1950 r.Piotr Jaroszewicz, został przeniesiony nastanowisko zastępcy przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.Powierzono murealizację planu rozbudowy przemysłu zbrojeniowego.str.33 [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl trzylatki.xlx.pl
.10.6 FinanseEmisja złotego, powojenna wymiana pieniądza i powstanie NBP.W pierwszej połowie 1944 r.na terenach okupowanych, w Generalnej Guberni w obiegu był złoty krakowski emitowany przez BankEmisyjny w Krakowie, a na ziemiach włączonych do Rzeszy marka niemiecka.Znajdujący się nastr.30 wychodzstwie w Londynie Bank Polski od 1941 r.przygotowywał bilety, które miały być wprowadzone doobiegu w wyzwolonym kraju.W Wielkiej Brytanii i USA wydrukowano bilety o wartości 6,4 mld.zł.Reforma bakowa z 1948 r.Reforma bankowa została ustanowiona 25 pazdziernika 1948 r.dekretami o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych.Oznaczało to, że instytucjekredytowe istniejące istniejąca w dniuc25 pazdziernika1948 ulegają likwidacji.Oprócz NBP, Bank PolskiSA i Bank Polska Kasa Opieki SA.11 Rozdział 11 Polska Ludowa 1950-198911.1 Państwo11.1.1 Ustrój polityczny22 lipca 1952 Konstytucja.Bierut przedstawił Stalinowi konstytucję, którą on własnoręczniepoprawiał.Najwyższą władzą jest Sejm PRL, a w terenie Rady Narodowe.Zlikwidowano urząd Prezydenta,a jego kompetencje przejął Przewodniczący Rady Państwa.11.1.2 Przemiany sytuacji politycznejLata 1950-1956 rozwijano kult wodza, nasilano terror, represje na ludności inaczej myślącej.Od1956 - częściowa odwilż.28 czerwca 1956 r.strajki w Poznaniu.Pazdziernik grozba użycia siły wzwalczaniu kontrrewolucji w Polsce, ale Gomułka został wypuszczony z więzienia wybrany na I sekretarza idogadał się z Ruskimi.Przejęcie władzy przez Gomułkę oznaczało pójście Polski drogą narodowegokomunizmu.Zmiany, jakie zaszły po pazdzierniku 1956 r.były doniosłe.Polska został najlepszym inajweselszym barakiem w obozie ze stosunkowo dużą wolnością wewnętrzną w porównaniu z sąsiadami.Nastąpiła odwilż, wypuszczano z więzień więzniów politycznych, dokonywano częściowej rehabilitacji.Zniesiono szereg ograniczeń kulturalnych, ideologicznych, oświatowych.Pozycja Polski uległa poprawie naarenie międzynarodowej, gdy przedstawiciel PRL głosował na forum ONZ w spawie interwencji radzieckiejna Węgrzech inaczej niż jego koledzy z państw komunistycznych.Zwiatowa opinia publiczna wysokooceniła pozytywną rolę, jaką odegrał prymas Wyszyński w rozwiązaniu kryzysu pazdziernikowego wPolsce.Istota ustroju Polski nie uległa jednak zmianie.Kierownicza rola partii została w pełni zachowana.Rządy Gomułki 1956-1979.Stopniowe odchodzenie od Pazdziernika.Marzec 1968 r.strajk studentów.Udział Wojska Polskiegow Inwazji na Czechosłowacje, spowodowało ostateczne odwrócenie się społeczeństwa od Gomułki.13 grudnia 1970 ogłoszono nowe ceny produktów, co spowodowało strajki na Wybrzeżu.Po nichnastąpiło odejście Gomułki i 20 grudnia 1970 nowym I sekretarzem został Edward Gierek.Ogromnymandat zaufania jakim obdarzyło Gomułkę społeczeństwo w 1956 wyczerpał się całkowicie.Po wielkimsukcesje jakim było uznanie przez RFN polskich granic zachodnich (7 grudnia 1970 r.), Gomułkaodchodził obciążony odpowiedzialnością osobistą za wszystkie niegodziwości systemu, które przypadły nalata panowania.str.31 Dekada Gierka. Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej .Pierwszy okres bardzo pomyślnydla Polski, ale już w 1976 r.o ogłoszeniu podwyżek, nastąpiły strajki w Ursusie, Płocku i Radomiu.A tlewydarzeń 76 r.powołano Komitet Obrony Robotników.Lata 1976-1979 to okres kryzysu gospodarczego.W 76 wprowadzono kartki na cukier.Po kolejnej podwyżce cen, w 1980 wybuchły kolejne strajki,najpoważniejsze w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu.6 września 1980 r.Stanisław Kania objął urząd I Sekretarza.Solidarność.10 listopada 1980 r.został zarejestrowany przez sąd Niezależny Samorządny ZwiązekZawodowy Solidarność .Zagrożenie dla władz, jakim była grozba ogłoszenia strajku generalnego przezSolidarność spowodowała wprowadzenie w nocy 12/13 grudnia 1981 r.stanu wojennego.Zniesiono o 22lipca 1983 r.Wzrosły represje wobec przedstawicieli opozycji.Wiosną 1989 r.reaktywowano Solidarność,dokonano zmian konstytucyjnych (utworzenie Senatu i uchwalenie nowej ordynacji wyborczej), co stanowićmiało przygotowania kontraktowego parlamentu.Wolne wybory w czerwcu 1989 r.zakończyły okreshistoryczny PRL, choć zmiana nazwy państwa została uchwalona przez Sejm kilka miesięcy pózniej.11.2 Planowanie w systemie monocentrycznym11.2.1 Plany wieloletnie w PolsceRadziecki system planowania zawitał do Polski, podobnie jak do innych krajów Europy Zrodkowo-wschodniej, w latach 1949-1950.Od 1950 r.obowiązywały w Polsce następujące plany wieloletnie: plansześcioletni 1950-1955, plany pięcioletnie 1956-1960, 1961-1965, 1966-1970, 1971-1975, 1976-1980.Wlatach 1981-1982 nie było planu wieloletniego, następnym był plan trzyletni 1983-1985 oraz plan na lata1986-1990.Plan wieloletni zawierał zarówno wskazniki naturalne, jak i syntetyczne.Wielkości naturalneokreślały fizyczne rozmiary produkcji w końcowym roku planu.Reformy gospodarcze rządu Rakowskiego likwidowały de facto podstawy dotychczasowego modeluplanowania, a rząd Mazowieckiego z wicepremierem Balcerowiczem w drugiej połowie 1989 r.zerwał zsystemem planistycznym ostatecznie.Cechą dominującą realizacji planów wieloletnich PRL było przekraczanie produkcji przemysłowej uniewykonywanie pozostałych wskazników.Wynikało to z doktrynalnej strategii rozwoju gospodarczego, wktórej przyjęto prymat rozwoju przemysłu, a wśród gałęzi przemysłu dawano pierwszeństwo przemysłowiciężkiemu.Oprócz doktryny sam model gospodarczy ułatwiał realizację planów w dziedzinie przemysłuciężkiego, a nawet ich przekraczanie.Produkcja przemysłu ciężkiego szła na potrzeby przemysłu ciężkiego.Stał, cement, obrabiarki mogłyby krążyć w obiegu zamkniętym.Był to samonapędzający się mechanizm,praktycznie niereformowalny.W wyniku funkcjonowania tego modelu gospodarczego w ciągu 40 latprodukcja stali, kwasu siarkowego czy cementu w przeliczeniu na jednego mieszkańca Polski była napoziomie krajów wysoko rozwiniętych, natomiast produkcja samochodów osobowych, tworzyw sztucznych,papieru na poziomie krajów opóznionych w rozwoju gospodarczym.Sposób realizacji doktrynalnejstr.32 strategii tworzył gospodarkę niedoboru (jak ją nazwał J.Kornai) i przynosił periodyczne, coraz głębszeprzesilenia gospodarcze przybierając postać kryzysów podprodukcji.11.3 Przemysł11.3.1 Polityka przemysłowa PolskiGospodarka wojenna 1951-1955.11 listopada 1950 r.Piotr Jaroszewicz, został przeniesiony nastanowisko zastępcy przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.Powierzono murealizację planu rozbudowy przemysłu zbrojeniowego.str.33 [ Pobierz całość w formacie PDF ]