[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.PrzykÅ‚ad:Napiszemy schemat zdania: Niektóre programy lubiÄ… wszyscy widzowie.W schemacie powyższego zdania musimy użyć predykatów oznaczajÄ…cych wÅ‚asnoÅ›cibycia programem i bycia widzem oraz relacjÄ™ lubienia.RelacjÄ™ tÄ™ jednak możemyzinterpretować albo jako relacjÄ™ lubienia  x lubi y, albo jako relacjÄ™ bycia lubianym  x jestlubiany przez y.W zależnoÅ›ci od tej interpretacji prawidÅ‚owe byÅ‚yby schematy, kolejno:"x [P(x) '" "y (W(y) ’! L(y,x))](L oznacza relacjÄ™ lubienia)"x [P(x) '" "y (W(y) ’! L(x,y))](L oznacza relacjÄ™ bycia lubianym)DÅ‚uższe schematy.W schematach może pojawić siÄ™ wiÄ™ksza ilość kwantyfikatorów i predykatów.PrzykÅ‚ad:Napiszemy schemat zdania: Niektórzy filozofowie piszÄ… niektóre książki, których nikt przyzdrowych zmysÅ‚ach nie kupuje.Zdanie zaczyna siÄ™ stwierdzeniem, że istnieje ktoÅ›,kto jest filozofem.Dalej dowiadujemy siÄ™, że ów filozofpisze książki, czyli istnieje coÅ›, co jest książkÄ… i tenfilozof pozostaje do książki w relacji napisania.NastÄ™pna informacja, to stwierdzenie, że nie ma nikogo,kto miaÅ‚by cechÄ™ bycia przy zdrowych zmysÅ‚ach ijednoczeÅ›nie pozostawaÅ‚ w relacji kupowania dowymienionej wczeÅ›niej książki.Ten ostatni faktmożemy oddać na dwa sposoby; drugi sposób, topowiedzenie, że każdy, jeÅ›li jest przy zdrowychzmysÅ‚ach, to nie kupuje danej książki.A zatem:"x {F(x) '" "y [(K(y) '" P(x,y)) '" ~ "z (Z(z) '" R(z,y))]}136 "x {F(x) '" "y [(K(y) '" P(x,y)) '" "z (Z(z) ’! ~ R(z,y))]}Przy tego rodzaju dÅ‚uższych schematach należy zwracać szczególnÄ… uwagÄ™ na nawiasy(pamiÄ™tamy, aby wszystkie zmienne byÅ‚y zwiÄ…zane prze kwantyfikatory) oraz o tym, aby przywÅ‚asnoÅ›ciach i relacjach umieszczać wÅ‚aÅ›ciwe zmienne.PrzykÅ‚adowo, gdy mamy na koÅ„cunapisać, że w pewnej relacji pozostaje ktoÅ› przy zdrowych zmysÅ‚ach oraz książka, to musimysprawdzić, jakimi zmiennymi wczeÅ›niej oznaczyliÅ›my obiekty majÄ…ce wymienione wÅ‚asnoÅ›ci.3.1.4.CZSTO ZADAWANE PYTANIA.Czy bÅ‚Ä™dem byÅ‚oby zapisanie schematu zdania w którym niewszystkie wÅ‚asnoÅ›ci lub relacje byÅ‚yby potraktowane osobno, naprzykÅ‚ad napisanie schematu zdania:  Nie każdy znany muzyk jestartystÄ… jako ~ "x (Z(x)) ’! A(x)) gdzie Z oznaczaÅ‚by wÅ‚asnośćbycia znanym muzykiem?Nie jest to bÅ‚Ä…d w Å›cisÅ‚ym tego sÅ‚owa znaczeniu, jednakże tworzÄ…c schemat, należyzwykle pisać tak zwany schemat główny, możliwie najgÅ‚Ä™biej wnikajÄ…cy w strukturÄ™ zdania,w którym obecne sÄ… wszystkie możliwe do wyodrÄ™bnienia predykaty i spójniki.Jednakżefaktem jest, że nie zawsze do koÅ„ca wiadomo, kiedy w zdaniu mamy do czynienia z dwiemaosobnymi wÅ‚asnoÅ›ciami, a kiedy nie.Kiedy możemy przyjąć domyÅ›lnie, że zmienne reprezentujÄ… jeden okreÅ›lony typ obiektów inie podkreÅ›lać tego dodatkowo w schemacie, a kiedy musimy cechÄ™ bycia takim obiektem wschemacie umieÅ›cić? PrzykÅ‚adowo, kiedy piszÄ…c schemat zdania  Każdy kogoÅ› kocha ,powinniÅ›my uwzglÄ™dnić w nich wÅ‚asność bycia czÅ‚owiekiem i napisać "x [C(x) ’! "y (C(y) '"K(x,y))], a kiedy możemy przyjąć, że zmienne reprezentujÄ… tylko ludzi i napisać: "x"y K(x,y)?Na powyższe pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi.RozwiÄ…zujÄ…c tego typuprzykÅ‚ady najlepiej spytać wykÅ‚adowcy, jakie odpowiedzi uznaje on za poprawne.NiektórzymogÄ… wymagać, na przykÅ‚ad, napisania obu wersji schematów.137 3.2.DODATEK: STAAE INDYWIDUOWE I ZNAK  =3.2.1.AYK TEORII.Jak dotÄ…d omawialiÅ›my rachunek predykatów wpodstawowej, najbardziej ubogiej, wersji.W niektórychwypadkach wygodnie jest wzbogacić go o kilkadodatkowych elementów, które czasem mogÄ… uÅ‚atwićzapisywanie schematów zdaÅ„.Obecnie do sÅ‚ownika, z którego skÅ‚ada siÄ™ jÄ™zykrachunku predykatów, dodamy dwa rodzaje elementów: takzwane staÅ‚e indywiduowe, które bÄ™dziemy oznaczać maÅ‚ymiliterami: a, b, c, d,.itd.oraz szczególny predykat oznaczajÄ…cy relacjÄ™ identycznoÅ›ci dwóchobiektów, czyli znany wszystkim z matematyki znak  =.Gdy wprowadzimy znak równoÅ›ci,bÄ™dziemy mogli również korzystać ze znaku  `" , stwierdzajÄ…cego nieidentyczność.Stanowićon bÄ™dzie skrót wyrażenia nieprawda, że obiekty sÄ… identyczne, czyli x `" y a" ~ (x = y)Tak jak zmienne indywiduowe (x,y,z.) oznaczaÅ‚y dowolne obiekty, tak staÅ‚eindywiduowe (a,b,c.) oznaczajÄ… okreÅ›lone, konkretne obiekty.StaÅ‚a może reprezentować np.MikoÅ‚aja Kopernika, StatuÄ™ WolnoÅ›ci, Kubusia Puchatka, Zenka, itp.StaÅ‚e wykorzystujemyw schematach, gdy zdanie mówi o takich wÅ‚aÅ›nie, jednoznacznie okreÅ›lonych, obiektach.PrzykÅ‚adowo zdanie Zenek jest starszy od Wacka możemy zapisać jako S (a,b), gdzie  aoznacza Zenka,  b  Wacka, a S reprezentuje relacje starszeÅ„stwa.ZasadniczÄ… różnicÄ™pomiÄ™dzy zmiennymi a staÅ‚ymi stanowi to, że staÅ‚e nie mogÄ… być wiÄ…zane przezkwantyfikatory.Nie wolno pisać np."a lub "b [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • trzylatki.xlx.pl