[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.—Li, en Prelongo, en tiu momento de la jaro! li murmuris: kredeble okazas en Parizo io gravega.Ja estis la filo de la markizo, kiu pagis duoblajn bridojn, dezirante anonci pli frue al sia patro la ruinigon de la monaręco kaj la Julian Revolucion.Andreo eksupreniris al sia çambro por anstataûi siajn vestojn, kiam Heleno diris, montrante sian trovaîon:—Nu, rigardu.La filo Linÿardo îetis rigardon sur la paperfolietojn, kaj 88KASTELO DE PRELONGOeLIBROçion komprenis.Tiam li faletis en apogse¸on, kaÿis la kapon en siajn manojn, kaj ekploregis.Aûdante bruon de ploregoj en la apuda çambro, la patro, kiu ne povis suspekti la kaûzon de tiuj larmoj, malfermis la pordon komunikigantan, dezirante peti de li la motivon, kaj lin konsoli.—Kion vi havas, mia kara infano, li diris; kiu povis vin çagreni.—Nur vi.—Mi! Vi scias, ke, por ke vi estu feliça, mi donus mian sangon.—Eble.Sed vi ne havis rajton liveri la honoron.—Andreo, kiu povis diri al vi …?—Neutile ruzi nun, nek elpensi mensogojn; mi ne vin kredus.Cetere mi scias çion.—Kion vi volas diri per tiu vorto çio, balbutis la malfeliça patro, esperante sin alkroçi al savontaj brançoj.Ne respondinte, lia filo montris la leterojn: la maljunulo pali¸is.—Vi bone vidas, diris la junulo, ke la riçeco, kiun ni¸uas, estas riçeco ÿtelita, ke la nomo, kiun mi portas, estas nomo malpurigita.—Malfeliça infano, ekkriis Linÿardo per ne homa vo-ço, vi do ne sentas, ke vi min mortigas?—Tro malfrue, respondis Andreo senkompate; la mal-89KASTELO DE PRELONGOeLIBRObonaîo estas nekuracebla.Ve! kial vi ne mortis antaû mia naski¸o.Nur per ¸emado respondis la maljunulo.—Mi estas edzo, mi estas patro, daûris Andreo kolerega.Antaûe mi povis protesti tiun riçaîon, ¸in redoni al¸ia vera posedanto kaj poste pafi kuglon en mian kapon.Oni estus kompreninta, ke mi abomenas viajn agojn: de neniu mi estus kulpigebla, konsiderinda kiel via kunkulpanto.Sed nun la devo min devigas konservi tiujn ri-çaîojn, min devigas mensogi pri ilia deveno, min devigas unuvorte daûrigi vian rabistan agon; çar mi ne volas, ke iam miaj filoj min riproçu, ke mi al ili heredigis la honton samtempe kun la mono, min kulpigu, ke mi ilin devigas porti la nomon de hipokritulo kaj de ÿtelisto.La maljunulo ne povis plion aûdi.Li eliris, sin alkro-çante sur la muroj: kaj li havis nur la tempon eniri en sian çambron kaj sin îeti sur liton.Pri Andreo, li estis refalinta en sian apogse¸on.Per la brakoj li dolore kunpremis sian bruston por haltigi la ploregojn, kiuj minacis lin sufoki.Interne de li io dis-ÿiri¸is, la estimo kaj la amo, kiujn li sentis al sia patro.Subite falegis longa estinteco de feliçeco.Çar li komprenis, ke lia edzino kaûzis la malfeliçon per ÿia malamema sagaceco, çar li sentis, ke li ne estas amata, sekve ke li ne povas ricevi de ÿi la konsolojn, kiujn li bezonas, li ÿin riproçis, çar ÿi devigis lin malfermi liajn okulojn: kaj, 90KASTELO DE PRELONGOeLIBROsentante sin sola en la mondo, li malesperis pri la estonteco.Lasante flui tiun larmotorenton, kiun ÿi ne povis haltigi, Heleno eliris.Aûdinte stertori en la najbara çambro, ÿi en ¸in rapidis.Ÿia bopatro, svenanta sur sia lito, aûdigis tiun spiradon fortan kaj bruan, kiu antaûiras la agonion.—Rapide, la kuraciston, ÿi diris al servisto.Kuru kaj lin venigu.Sed la vila¸a doktoro alvenis nur post du horoj.Li trovi¸is apud la markizo de Prelongo, kiu estis falinta en la brakojn de Raûlo, eksciante la novaîon, kiun al li konigis lia filo.Per unu rigardo, la praktikisto ju¸is la staton de la malsanulo.—Cerba sangado! li diris al sinjorino Linÿardo: li estas senespere mortonta.Poste alproksimi¸ante al la lito, kaj studinte la simptomojn:—La vivaj centroj ne estas tuÿitaj; kredeble li vivos ankoraû dum kelkaj tagoj; sed li ne resani¸os.Kaj, farinte lar¸an sangeltiron, li eliris, dirante, ke li revenos dum la vespero.Tuj post tiu operacio, la patro Linÿardo malfermis siajn okulojn, ÿajnis rememori kaj penis sin levi.Sed la paralizo lin najlis sur lia lito malmovigitan.91KASTELO DE PRELONGOeLIBROPost tri tagoj, çar la malsanulo aûdis sur la strato grandan bruon de kaleÿoj kaj de çevaloj, miksitan kun religiaj kantoj:—Petro, li diris al la farma knabeto çi tie metita por lin servi, kio do okazas ekstere?—Estas la enterigo de la markizo de Prelongo.—Nu, la markizo mortis, li murmuris dolore; kial oni ne tion konigis al mi?Petro komprenis, ke li ekdiris malspritaîon: sed, çar estis tro malfrue por ¸in malkonfesi, li daûrigis:—Li mortis subite, eksciinte, ke nova Revolucio okazis.—Çu li estis sola en sia kastelo?—Ho! ne; sinjoro Raûlo trovi¸is apud li.—Li estas feliçega, sopiris la maljunulo.Li mortis, çir-kaûata de l’estimo kaj de la respektego de sia filo: mi kunportos en la tombon nur la malÿaton kaj la malamon de la mia.Liaj okuloj fermi¸is: kaj li ÿajnis ekdormi.Kiam la kuracisto revenis vespere, post kiam li alproksimi¸is al la lito, en kiu la malsanulo çiam ÿajnis dormanta, li sin turnis al apudestantoj, dirante:—Mia çeesto nun senutili¸as: çar sinjoro Linÿardo estas malviva de du horoj almenaû.Estis tion rimarkintaj nek Andreo nek Heleno.92KASTELO DE PRELONGOeLIBROPost la morto de Ro¸ero de Prelongo, Raûlo, lia sola filo, nature heredis lian titolon kaj liajn bienojn.Sed, çar la monaręco, kiun liaj familiaj tradicioj lin devigis servi, estas reprezentata nur de senkrona infano kaj de maljunulo ekzilita, la juna markizo sin demandis kortuÿe, kia do nun estos la celo de lia vivo.Li trovi¸is sola en la mondo.Kelkajn jarojn post sia reveno en Francujon, lia patrino pereis de malrapida malsano ricevita dum la ekzilo.Nun, post kiam li estis oferinta al la malviva markizo la lastajn honorojn, kio por Raûlo estas farebla?Nevole li ekpripensis al fraûlino Suzano de Belvojo, juneca amikineto, kiun de longe li silente amegis.Komparite kun tiu de Prelongoj, la nobeleco de la barono de Belvojo estis neantikva.¯i datumis nur de Henriko IVa; kaj en lia geneologia arbo trovi¸is multe pli da Parlamentaj konsilantoj ol da partoprenantoj de la Versailles’a kortego.Pro tio ¸is nun la ebleco de edzi¸o kun la çarma Suzano estis por Raûlo nur revo ÿajne ne efektivigebla.Li sciis, ke la maljuna markizo estus akceptinta tre malentuziasme la hipotezon de tia unui¸o, ¸in konside-rante kiel malnobeledzigon: çar por li la roba nobeleco de Belvojoj povis esti nur maskita bur¸eco.Certe la grafo Raûlo montris al sia patro obeemon tiel respekteman, ke li estus pli aminta çion suferi ol suferigi la patran amon 93KASTELO DE PRELONGOeLIBROper la doloro de malkonsento; sed nun, çar la maljuna nobelulo ne ekzistis plu, lia filo sin demandis çu tiuj malnunaj opinioj, kiujn li respektis sed ne partoprenis, estis sufiçe potencaj por malfeliçigi lian vivon.La amo parolis estre en la koro de la junulo; post ok tagoj, li eliris el sia familia domego, kaj revenis Parizon.Kaj, post tri monatoj, en la pre¸ejo Saint Thomas d’Aquin, la tuta altranga societo rapidis doni al Raûlo pruvon de sia estimo, çeestante çe lia edzi¸o kun fraû-lino Suzano de Belvojo [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • trzylatki.xlx.pl