Hirschberg Aleksander Maryna Mniszchówna

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dla tego też mojem zdaniem nierówniebliższem prawdy było opowiadanie posła moskiewskiego Fiedora %7łelabuż-skiego, który z końcem r.�� przybył do Polski (ob.Sołowiewa AB>@VO>AAV8.T.��., str.��), jako też Petrejusa (str.��), a mianowicie, że nie-szczęśliwa carowa już w tymże roku umarła w więzieniu, wskutek chorobyi ze zmartwienia.Zachodziłaby jeszcze kwestya co do miejsca, w którem ją więziono.Otóżzagadkę tę zdaje mi się szczęśliwie rozwiązał P.Siniuchajew, twierdząc,że zesłano ją do Kołomny.Przemawia za tem tak tamtejsza tradycya miej-scowa, jako też okoliczność, że zamek ten oddawna służył za więzienie dlaosób znakomitszych.Z zamku tego zachowała się tylko wieża, w której jak opowiadająmieszkańcy Kołomny pokutowała Maryna Mniszchówna, a która też dotąd od czasów niepamiętnych nosi jej nazwisko ( CAA.!B0@8=0, ��.T.��.,str.��; t.��., str.�� ).Charakterystyka Maryny Mniszchówny.351 Wieża Maryny Mniszchównej w Kołomnie.Tak więc w celi więziennej zakończył się i ostatni okres wżyciu ambitnej wojewodzianki.Ale czy rzeczywiście zasłużyłaona na taką śmierć i takie życie?*W jednym z swych listów na los swój uskarżała się Maryna. Jeślić kim na świecie pisała tedy pewnie mną szczęścieokrutnie poigrywało.Ale czy w istocie, bez własnej winy byłatylko igraszką losu?Wychowana od dzieciństwa w przekonaniu o świetnościswojego rodu, już w bardzo młodym wieku niezwykłą odzna-czała się dumą.Bardzo charakterystyczny szczegół pod tymwzględem przytacza Niemojewski.Podczas wesela jej w Moskwie, kiedy pewnego razu cze-ladz polska starała się zaglądnąć do izby, w której odbywała sięuczta, oburzona tem carowa, zawołała:352 Charakterystyka Maryny Mniszchówny. Powiedzcie im: wciśnie-li się tu który, tedy nie raz, ale potrzykroć każę go knuciować! �w ).Podobnie szalona duma i przesadne wyobrażenie o swojejwyższości nieskończonej przebijają się także w jej korespon-dencyi pózniejszej.W listach tych pisała, że wolałaby śmierć, niż żeby świat miał więcej z nieszczęścia jej tryumfować , że będącpanią narodów, carową moskiewską, nie myśli i nie może byćznowu poddanką i wrócić się do stanu szlachcianki polskiej.Porównywała się nawet ze słońcem, które wcale nie przestajeświecić, chociaż je czasem czarne chmury okryją �x ).Maryna obdarzona była także niepospolitą odwagą, wymo-wą i stanowczością charakteru.Niezwykłe tego dowody dawałaosobliwie w Tuszynie i w Dymitrowie.Kiedy z początkiem r.�� Polacy, którzy służyli pod sztan-darami Samozwańca, zamierzali przejść na stronę Zygmunta, carowa obchodziła ich stanowiska i wymową swą wielu znich odwiodła od króla, a utwierdziła w wierności dla swojegomałżonka.Podobnież w Dymitrowie, w ubiorze usarskim we-szła w koło rycerskie, gdzie mową swą żałośną wielkie sprawiławrażenie, a nawet siła towarzystwa zbuntowała.Odznaczałasię także odwagą niepospolitą.Uciekając do Kaługi, wybrała siętylko z orszakiem kilkunastu Dońców, a w Dymitrowie jeszczebardziej jak się wyraża Marchocki mężny swój pokazałaanimusz.Gdy nasi strwożeni, słabo brali się do obrony, z mie-szkania swego wypadła ku wałom i zawołała: Co czynicie zli ludzie?! Jam białogłowa, a serca nie stra-ciłam! �y ).Były to objawy, zwłaszcza jak u kobiety, niezwykłej odwagii energii.Dzięki tym przymiotom, z pewnością, gdyby tylkozechciała, oparłaby się namowom ojca, kiedy przekupionyprzez Samozwańca, nakłaniał ją do uznania go za męża.Atoliw procesie psychicznym, odbywającym się w jej duszy, nie-wątpliwie i wówczas zwyciężyła ambicya i duma szalona.____________�w ) Niemojewski, Pamiętnik.Str.��.�x ) Ob.wyżej, str.�� , �� .�y ) Ob.wyżej, str.��, ��, ��.Charakterystyka Maryny Mniszchówny.353Tak więc żądza władzy i panowania była najwybitniejszym,dominującym rysem w jej charakterze.Z tego też powoduzostała po kolei małżonką dwóch szalbierzy, a wkońcu nawetkochanką, czy też żoną atamana kozackiego.Z upadkiem Za-rudzkiego, i dumną wojewodziankę straszna dosięgła kara t p ) [ Pobierz całość w formacie PDF ]

v