[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ostatecznie zwycię\ył Gajchatu, bo zdołał pozyskać sobie nawetzwolenników Bajdu, który ociągał się z przybyciem do Tebryzu.Zaraz po objęciu rządów (lipiec 1291 r.) Gajchatu polecił zbadać sprawęniepokojów, o których wspomnieliśmy, ale w przeciwieństwie do swoichpoprzedników z większością winnych postąpił bardzo łagodnie, a nawetjednego, Sziktr-nojona, wyniósł do godności wezyra.Oczywiście starałsię zabezpieczyć przed tymi, którzy mogli być dla niego niebezpieczni.Itak syna Arguna, Gazana, zatrzymał w Chorasanie i nie dopuścił dosiebie, zaś Bajdu internował.Te środki ostro\ności nie byływystarczające.Gajchatu otoczył się ludzmi spośród ludności muzułmańskiej, których zachowanie i działalność wywołały reakcjęzarówno samych Mongołów, jak i ludności miejscowej.Do tychwyró\nionych przez Gajchatu nale\ała rodzina ministra finansów Sadred-dina Zend\aniego.Wszelkie skargi na niego nie dawały wyników.Następowały aresztowania przeciwników ministra, a niektórych z nichskazano na śmierć.Do utraty popularności Gajchatu przyczynił się jeszcze opłakany stanekonomiczny państwa.Klęska \ywiołowa (pomór bydła), wojna zMamelukami, którzy wtargnęli do Mezopotamii, wreszcie rozrzutnośćilchana wyczerpały zasoby pienię\ne.Ratunkiem na to zło miał byćpieniądz papierowy, będący ju\ w u\yciu w Chinach i z chińska zwanyczau.Za namową Sadr ed-dina Gajchatu zdecydował się wycofać zobiegu pieniądz metalowy i zastąpić go papierowym.Skutki jegozarządzenia okazały się fatalne.Towar znikł z rynku, opustoszaływarsztaty, bo ludność w poszukiwaniu za \ywnością chroniła się powsiach.Reforma walutowa doprowadziła państwo do zupełnej ruiny,tote\ po dwóch miesiącach stosowania zarządzenie cofnięto, a pamięć opieniądzu papierowym przetrwała tylko w literaturze perskiej Azji środ-kowej; wyrazu czau u\ywano w znaczeniu złego pieniądza.Niezadowoleni z rządów Gajchatu przeszli na stronę księcia Bajdu,który, niespodziewanie odzyskawszy wolność (1294), powrócił doBagdadu, skąd zamierzał ruszyć na Tebryz.Na wieść o wyprawie Bajdupospieszył Gajchatu naprzeciw niego, ale nim doszło do rozprawy,opuszczony przez najbli\szych i ich oddziały, które wzmocniły siłyBajdu, postanowił ratować się ucieczką do Małej Azja.Schwytany przezludzi Baidu, zginął w marcu 1295 r.Panowanie Bajdu było krótkotrwałe.Pretensje do tronu ilchanów zgłosiłbowiem syn Arguna, Gazan, który świe\o przyjął islam.Bajdu próbowałpozyskać sobie Gazana bądzpieniędzmi, bądz obietnicą podziału władzy, ale na pró\no.Jesienią 1295r.wojska Gazana wtargnęły do Mezopotamii, a więc na obszar, którymBajdu niegdyś zarządzał, a on sam został w czasie ucieczki pojmany wAzerbajd\anie i zabity.Zmierć ponieśli tak\e dostojnicy, którzy wydaliGajchatu w ręce Bajdu (pazdziernik 1295 r.).Suchego drzewa Zob.rozdz.XL.Trebizondy Trapezunt lub Trebizonda (z greckiego Trapezus, poturecku Tarabzun lub Trabzun) le\y w południowo-wschodnim kącieMorza Czarnego.Miasto miało du\e znaczenie w przeszłości, zwłaszczaod czasu gdy du\a część sąsiedniej Armenii stała się prowincją kalifatuarabskiego (połowa VII w.).Trapezunt stał się wa\nym miastemgranicznym cesarstwa bizantyńskiego i ośrodkiem przemysłu i handlu.Tu wyrabiano płótna, tkaniny wełniane i jedwabne oraz wydobywanocenne kruszce, tu tak\e przychodziły z głębi Anatolu towary, szczególnie tkaniny.Produkty miejscowe i sprowadzane z Anatolu wysyłanonastępnie (drogą na Erzerum i prowincję zakaukaską Azerbajd\an) doposiadłości kalifatu w Azji środkowej.Podbój Anatolu przez tureckichSeld\ukidów odseparował Trapezunt od zaplecza i podziałał hamującona jego handel, ale ju\ w początkach XIII w.znowu się o\ywił.Powstanie cesarstwa trapezunckiego, które zało\ył Aleksy Komnenos, zbocznej linii dynastii Komnenów (1204), zdobycze Mongołów w krajachzakaukaskich (1230) oraz zniszczenie przez tych samych Mongołówpaństwa Seld\uków z Konji (1244) zadecydowały o nowym rozkwicietego miasta.Drogi handlowe łączyły Trapezunt z jednej strony z portemLajas, z drugiej zaś strony ze stolicą ilchanów perskich w Tebryzie.Panowanie Mongołów na du\ych obszarach Azji umo\liwiało eksporttowarów przez Trapezunt a\ na Daleki Wschód.Rzecz dziwna,mieszkańcy miasta, w większości Grecy, nie brali udziału w handlu;dostarczali jedynie swoich wyrobów, a właściwymi kupcami ipośrednikami w handlu międzynarodowym byli przybysze z Genui iWenecji.Zwłaszcza Genueńczycy okazywali du\ą ruchliwość.W miarę jak imperium mongolskie chyliło się ku upadkowi, głowępodnosili naczelnicy plemion turkmeńskich, którzy opanowali twierdzew górach i utrudniali komunikację na dotychczasowych drogachhandlowych.Wprawdzie władcy Trapezuntu starali się uło\yć mo\liwestosunki z państewkami turkmeńskimi, ale nie na wiele to się przydało.Miasto nieodzyskało poprzedniej świetności, a kiedy zajęli je Turcy osmańscy(1460), nastąpił zupełny upadek.Trapezunt stał się wprawdzie stolicąprowincji, ale jego stosunki handlowe doznały powa\nego ograniczenia.Miasto uczestniczyło jedynie w handlu wewnętrznym, który odbywał sięwzdłu\ południowych brzegów Morza Czarnego i częściowo drogąlądową na Erzerum.Z testamentu stryja Marka Polo, Maffea (z 6 lutego 1309/10 r.),dowiadujemy się, \e trzej Połowie w czasie swego pobytu na terenieTrapezuntu ponieśli od ludzi tamtejszego cesarza du\ą szkodęmaterialną.Sprawa ta była przedmiotem obrad Wielkiej Rady w dniu 4lipca 1310 r.XXDwie Armenie Granice Armenii, przynajmniej na zachodzie ipołudniu, były dosyć płynne.Na ogół jednak wytyczały je: na zachodzie dolina rzeki Eufratu, między dzisiejszymi miastami Malatia a Samsad,na południu dolina rzeki Tygrysu od miejsca, gdzie do niej najbardziejprzybli\a się rzeka Eufrat, do miasta D\eziret-ibn-Omar oraz pasma górKurdystanu i Wielkiego Zabu do jeziora Urmia, na wschodzie liniaprosta od jeziora Urmia do rzeki Aras (Araks), a następnie wzdłu\ Arasu do jego połączenia z rzeką Kurą, na północy lewy brzeg rzeki Kury dookolic Tyflisu, a następnie część doliny rzeki Czoroch.W pewnych okresach dziejów do Armenii wliczano równie\: nazachodzie ziemie le\ące między rzekami Kyzył-yrmak, Jeszil-yrmak iEufratem, zaś na południu całą górzystą cześć Małej Azji międzymiastami Kajsarije a Malatia, a nawet po drugiej stronie gór Taurusrówninę Cylicji (nad Zatoką Aleksandretty) [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl trzylatki.xlx.pl
.Ostatecznie zwycię\ył Gajchatu, bo zdołał pozyskać sobie nawetzwolenników Bajdu, który ociągał się z przybyciem do Tebryzu.Zaraz po objęciu rządów (lipiec 1291 r.) Gajchatu polecił zbadać sprawęniepokojów, o których wspomnieliśmy, ale w przeciwieństwie do swoichpoprzedników z większością winnych postąpił bardzo łagodnie, a nawetjednego, Sziktr-nojona, wyniósł do godności wezyra.Oczywiście starałsię zabezpieczyć przed tymi, którzy mogli być dla niego niebezpieczni.Itak syna Arguna, Gazana, zatrzymał w Chorasanie i nie dopuścił dosiebie, zaś Bajdu internował.Te środki ostro\ności nie byływystarczające.Gajchatu otoczył się ludzmi spośród ludności muzułmańskiej, których zachowanie i działalność wywołały reakcjęzarówno samych Mongołów, jak i ludności miejscowej.Do tychwyró\nionych przez Gajchatu nale\ała rodzina ministra finansów Sadred-dina Zend\aniego.Wszelkie skargi na niego nie dawały wyników.Następowały aresztowania przeciwników ministra, a niektórych z nichskazano na śmierć.Do utraty popularności Gajchatu przyczynił się jeszcze opłakany stanekonomiczny państwa.Klęska \ywiołowa (pomór bydła), wojna zMamelukami, którzy wtargnęli do Mezopotamii, wreszcie rozrzutnośćilchana wyczerpały zasoby pienię\ne.Ratunkiem na to zło miał byćpieniądz papierowy, będący ju\ w u\yciu w Chinach i z chińska zwanyczau.Za namową Sadr ed-dina Gajchatu zdecydował się wycofać zobiegu pieniądz metalowy i zastąpić go papierowym.Skutki jegozarządzenia okazały się fatalne.Towar znikł z rynku, opustoszaływarsztaty, bo ludność w poszukiwaniu za \ywnością chroniła się powsiach.Reforma walutowa doprowadziła państwo do zupełnej ruiny,tote\ po dwóch miesiącach stosowania zarządzenie cofnięto, a pamięć opieniądzu papierowym przetrwała tylko w literaturze perskiej Azji środ-kowej; wyrazu czau u\ywano w znaczeniu złego pieniądza.Niezadowoleni z rządów Gajchatu przeszli na stronę księcia Bajdu,który, niespodziewanie odzyskawszy wolność (1294), powrócił doBagdadu, skąd zamierzał ruszyć na Tebryz.Na wieść o wyprawie Bajdupospieszył Gajchatu naprzeciw niego, ale nim doszło do rozprawy,opuszczony przez najbli\szych i ich oddziały, które wzmocniły siłyBajdu, postanowił ratować się ucieczką do Małej Azja.Schwytany przezludzi Baidu, zginął w marcu 1295 r.Panowanie Bajdu było krótkotrwałe.Pretensje do tronu ilchanów zgłosiłbowiem syn Arguna, Gazan, który świe\o przyjął islam.Bajdu próbowałpozyskać sobie Gazana bądzpieniędzmi, bądz obietnicą podziału władzy, ale na pró\no.Jesienią 1295r.wojska Gazana wtargnęły do Mezopotamii, a więc na obszar, którymBajdu niegdyś zarządzał, a on sam został w czasie ucieczki pojmany wAzerbajd\anie i zabity.Zmierć ponieśli tak\e dostojnicy, którzy wydaliGajchatu w ręce Bajdu (pazdziernik 1295 r.).Suchego drzewa Zob.rozdz.XL.Trebizondy Trapezunt lub Trebizonda (z greckiego Trapezus, poturecku Tarabzun lub Trabzun) le\y w południowo-wschodnim kącieMorza Czarnego.Miasto miało du\e znaczenie w przeszłości, zwłaszczaod czasu gdy du\a część sąsiedniej Armenii stała się prowincją kalifatuarabskiego (połowa VII w.).Trapezunt stał się wa\nym miastemgranicznym cesarstwa bizantyńskiego i ośrodkiem przemysłu i handlu.Tu wyrabiano płótna, tkaniny wełniane i jedwabne oraz wydobywanocenne kruszce, tu tak\e przychodziły z głębi Anatolu towary, szczególnie tkaniny.Produkty miejscowe i sprowadzane z Anatolu wysyłanonastępnie (drogą na Erzerum i prowincję zakaukaską Azerbajd\an) doposiadłości kalifatu w Azji środkowej.Podbój Anatolu przez tureckichSeld\ukidów odseparował Trapezunt od zaplecza i podziałał hamującona jego handel, ale ju\ w początkach XIII w.znowu się o\ywił.Powstanie cesarstwa trapezunckiego, które zało\ył Aleksy Komnenos, zbocznej linii dynastii Komnenów (1204), zdobycze Mongołów w krajachzakaukaskich (1230) oraz zniszczenie przez tych samych Mongołówpaństwa Seld\uków z Konji (1244) zadecydowały o nowym rozkwicietego miasta.Drogi handlowe łączyły Trapezunt z jednej strony z portemLajas, z drugiej zaś strony ze stolicą ilchanów perskich w Tebryzie.Panowanie Mongołów na du\ych obszarach Azji umo\liwiało eksporttowarów przez Trapezunt a\ na Daleki Wschód.Rzecz dziwna,mieszkańcy miasta, w większości Grecy, nie brali udziału w handlu;dostarczali jedynie swoich wyrobów, a właściwymi kupcami ipośrednikami w handlu międzynarodowym byli przybysze z Genui iWenecji.Zwłaszcza Genueńczycy okazywali du\ą ruchliwość.W miarę jak imperium mongolskie chyliło się ku upadkowi, głowępodnosili naczelnicy plemion turkmeńskich, którzy opanowali twierdzew górach i utrudniali komunikację na dotychczasowych drogachhandlowych.Wprawdzie władcy Trapezuntu starali się uło\yć mo\liwestosunki z państewkami turkmeńskimi, ale nie na wiele to się przydało.Miasto nieodzyskało poprzedniej świetności, a kiedy zajęli je Turcy osmańscy(1460), nastąpił zupełny upadek.Trapezunt stał się wprawdzie stolicąprowincji, ale jego stosunki handlowe doznały powa\nego ograniczenia.Miasto uczestniczyło jedynie w handlu wewnętrznym, który odbywał sięwzdłu\ południowych brzegów Morza Czarnego i częściowo drogąlądową na Erzerum.Z testamentu stryja Marka Polo, Maffea (z 6 lutego 1309/10 r.),dowiadujemy się, \e trzej Połowie w czasie swego pobytu na terenieTrapezuntu ponieśli od ludzi tamtejszego cesarza du\ą szkodęmaterialną.Sprawa ta była przedmiotem obrad Wielkiej Rady w dniu 4lipca 1310 r.XXDwie Armenie Granice Armenii, przynajmniej na zachodzie ipołudniu, były dosyć płynne.Na ogół jednak wytyczały je: na zachodzie dolina rzeki Eufratu, między dzisiejszymi miastami Malatia a Samsad,na południu dolina rzeki Tygrysu od miejsca, gdzie do niej najbardziejprzybli\a się rzeka Eufrat, do miasta D\eziret-ibn-Omar oraz pasma górKurdystanu i Wielkiego Zabu do jeziora Urmia, na wschodzie liniaprosta od jeziora Urmia do rzeki Aras (Araks), a następnie wzdłu\ Arasu do jego połączenia z rzeką Kurą, na północy lewy brzeg rzeki Kury dookolic Tyflisu, a następnie część doliny rzeki Czoroch.W pewnych okresach dziejów do Armenii wliczano równie\: nazachodzie ziemie le\ące między rzekami Kyzył-yrmak, Jeszil-yrmak iEufratem, zaś na południu całą górzystą cześć Małej Azji międzymiastami Kajsarije a Malatia, a nawet po drugiej stronie gór Taurusrówninę Cylicji (nad Zatoką Aleksandretty) [ Pobierz całość w formacie PDF ]