Zeromski Stefan Popioly.(m76)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nad wieczoremdnia 31 grudnia wkroczyli w nisk� równin� Bzury.Z dala, o dwie blisko mile, ujrzeli wie�ekolegiackie �owicza.Przebywszy rzek� regiment krakowski wszed� do miasta, ale tam, do-oko�a starego ratusza, gdzie mieSci� si� sztab g�ówny, panowa� Scisk taki, �e rycerze jak nie-pyszni musieli wycofa� si� i szuka� schronienia a� na przedmieSciu Bratkowickim.Zmarzlijexdxcy, skoro tylko zdo�ali umieSci� we wskazanych im stajenkach konie swe i obrz�dzi� jeile mo�na, rzucili si� w obj�cia snu.Nazajutrz od samego Switu gotowali si� do wyst�pienia.Miejsce zebrania wyznaczono napolu marsowym wSród �owickiego b�onia.Ju� przed godzin� dziesi�t� zacz�y Sci�ga� si�z muzyk� wojskow� poszczególne regimenty.Chlubny tytu� pu�ku pierwszego otrzyma�a kon-nica, prowadzona przez Swie�o mianowanego pu�kownikiem Jana D�browskiego (syna), zor-ganizowana przez genera�a Niemojewskiego w Gniexnie i Rogoxnie.Nadci�gn�y zaraz316wSród okrzyków ludu si�y zgromadzone przez Walentego Skórzewskiego i przez Biernackie-go.NieSwietna by�a bro� tego wojska.Pochodzi�a przewa�nie z arsena�u cz�stochowskiego.Karabiny by�y nie nabite, brakowa�o kul, nabojów, ska�ek.Za to szabel i pik by�a obfitoS�.Ale porz�dek i karnoS� w rozwini�ciu szyku, pi�kna czerstwoS� i malownicza si�a, bij�caz postawy tej m�odzie�y, zapa� budzi�y w widzach.Oko�o godziny dziesi�tej ju� jazda w sileszeSciu tysi�cy ludzi, czyli bez ma�a trzy regimenty licz�c po szeS� dwukompaniowych szwa-dronów w regimencie, utworzy�a zbity czworogran.W g�ównym jego ramieniu wida� by�ootwarty namiot z o�tarzem polowym.Zahucza� od strony miasta krzyk ludzki.Wszyscy kawalerowie jak jeden zwrócili si� twarz� w t� stron�.Cedro i Olbromski, stoj�cobok siebie w strzemionach, wyt�yli oczy.Serca w nich stan�y jako i w tym ca�ym t�umie.W otoczeniu genera�ów i adiutantów wjecha� na pole, mi�dzy �ywe mury, Jan Henryk D�-browski.Ci�ko szed� ko� cisawy pod jego olbrzymi� postur�.Genera� wiód� oczyma po szy-ku i niezgruntowana radoS� b�yskawic� strzela�a mu z oczu.W milczeniu, ci�ko zlaz� z konia.Poszed� ku namiotowi.Wówczas otworzy� si� w innymmiejscu szereg wojskowy i weszli tamt�dy dwaj oficerowie: Roman Matusewicz, adiutant-major kawalerii, i Józef Lubieniecki, rotmistrz.Pierwszy niós� na p�sowej poduszce pa�aszkróla Jana Sobieskiego, przez legiony polskie zdobyty w Loretto, drugi na wezg�owiu bu�a-w� hetmana Czarnieckiego.Za wodzem post�powa� jego sztab Swie�o przez Napoleona mianowany, wi�c Maurycy Hau-ke, pu�kownik, niegdyS wspó�dyrektor robót ziemnych w Mantui na San-Giorgio, obecniepierwszy szef sztabu, za nim Tremo, podpu�kownik i adiutant polny, dalej Pakosz, Weyssen-hoff, Godebski i Cedrowski, podpu�kownicy-adiutanci, za nimi porucznicy-adiutanci: JózefHauke, Andrzej Stoss, Lettow, Jankowski, Bergonzoni, Stanis�aw i Józef D�nhofowie.Zacz�a si� msza polowa.W milczeniu s�ucha�o jej wszystko rycerstwo.Gdy sko�czy�o si�nabo�e�stwo, genera�owie i oficerowie wy�si poSpieszyli ku namiotowi.Nie bacz�c na po-rz�dek kawaleria stan�a w strzemionach.Zwróci� si� teraz wódz twarz�.Mówi�:- Rycerze!Za najszcz�Sliwszy dzie� �ycia poczytuj� ten, który po dwunastoletnim rozstaniu si� po��-czy� mi� z wami, rodacy, który mi daje ogl�da� s�odkie owoce prac moich za granic� podj�-tych ku utrzymaniu m�nego ducha w Polaku.Jestem sowicie od niebios nagrodzony, kie-dym was w istocie przekona�, �e niep�onnymi ziomków moich karmi�em nadziejami.Ten rok1807 jest pierwszym, w którym ka�dy z was �ycie swoje poczyna.Rcisn�� Cedro r�k� towarzysza z ca�ej si�y i nie puszcza� a� do ko�ca mowy.Ale oto ujrzeliobadwaj, jak genera�owie kolej� starsze�stwa id� przysi�ga�.Podnosz�c trzy palce prawejr�ki do góry, a lew� r�k� k�ad�c na bu�awie Czarnieckiego, powtarzali uroczyScie s�owa.Na dany znak wojsko podnios�o do góry bro�.317Ku morzu!Oko�o trzech tygodni pospolite ruszenie zabawi�o w �owiczu.Kot�owa�a si� tam sprawa for-macji korpusów, a nawet przewodnictwa nad ca�ym wojskiem.Nosi�, co prawda, w dniu przy-si�gi tytu� naczelnika D�browski, ale szeptano na wszystkie strony o naczelnictwie ksi�ciaJózefa Poniatowskiego, który zdecydowa� si� wreszcie na krok przyst�pienia do Napoleonai jego sprawy.Tymczasem wojsko zgromadzone w �owiczu podzielono z gruba na regimentypiesze i konne, i z nich w mySl D�browskiego, wodza de facto, tworzono legie.Ju� pozna�-ska si�a wojskowa stanowi�a najlepiej zorganizowan� legi� pierwsz�.Sk�ada�y si� na ni� czte-ry regimenty piesze, jeden pu�k jazdy i nieco artylerii.W tej pierwiastkowej formacji ka�dy pu�k jazdy mia�w sobie szeS� szwadronów.Szwadrontworzy�y dwie kompanie.Kompania liczy�a 170 kawalerów.Sztab sk�ada� si� z pu�kownika,szeSciu szefów szwadronowych, jednego adiutanta-majora, kapitana i dwu adiutantów pod-oficerów.Na czele kompanii sta� kapitan [ Pobierz całość w formacie PDF ]

v