lšsk 1

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.-� 1425 na Dolny Zląsk, kiedy husyci zajęli hrabstwo kłodzkie (wsparło ich wówczas miejscowe chłopstwo)-� 1428 wielka wyprawa, o łupieżczym charakterze na Górny Zląsk.Armii husyckiej poddali się wówczas niektórzyksiążęta górnośląscy: Wacław opawski, Bolko V opolski , oraz jego stryjowie Bolko IV i Bernard i miasta.W obronieprowincji wystąpili królewski namiestnik, książę oleśnicki i biskup wrocławski Konrad IV Starszy i starosta księstwaświdnicko-jaworskiego Albrecht von Kolditz, walkę podjęły też silniejsze miasta w tym Wrocław i Zwidnica, którychwojska niejednokrotnie pokonały armie taborytów.Przywódca husytów Prokop Wielki.-� W następnym roku husyci zajęli wiele miast górnośląskich w tym Gliwice, gdzie usadowił się zwolennikhusytyzmu, bratanek Jagiełły, Zygmunt Korybutowicz, czyniąc z tego miasta czołowy ośrodek agitacji prohusyckiej.Na Dolnym Zląsku zdobyto Oławę.-� Krwawe walki toczyły się także w latach 1430-33.Zdobyto i spalono m.in.Oleśnice oraz klasztory w Lubiążu iTrzebnicy.Odzyskano jednak ważne Gliwice.Sytuacja zmieniła się w latach 1433-1434.Taboryci czescy zostali rozbici pod Lipanami, utracili też oparcie wPolsce, gdzie po śmierci Jagiełły opiekę nad jego synami przejął biskup Zbigniew Oleśnicki.Wojska książąt śląskichpokonały miejscowe oddziały husyckie i odzyskały wiele miast.W 1434 r.zawarto w Będzinie ugodę między biskupem Zbigniewem Oleśnickim i książętami górnośląskimi,w których posiadłościach zwolennicy husytyzmu, w tym uciekinierzy z Czech, czuli się jeszcze mocni.W grudniu tegożroku na Zląsk przybył gubernator Czech z ramienia Zygmunta Luksemburskiego, a biskup Konrad wykupił z rąkdowódców husyckich ich ostatnie śląskie twierdze (Otmochów, Wierzbną i Niemczę).Spośród zwolennikówhusytyzmu przez długi czas walczył jedynie Bolko V opolski, plądrując dobra małopolskie i udzielając schronieniawrogom biskupa krakowskiego.W czasie wojen husyckich zdobyto i splądrowano aż 25 miast (Otmuchów Strzelin Brzeg, środa śląska, Chojnów,Olesnica, Niemcza), a także liczne klasztory.Szkody poniosły przede wszystkim księstwa w południowej części dolnegoZląska, oraz dzielnice górnośląskie zwłaszcza w księstwach cieszyńskim, opawsko-raciborskim i opolskim, gdzie byłowielu zwolenników husytyzmu.Zagrożenie husyckie ustało wprawdzie w połowie lat 30 XV w., ale skutki były długo odczuwalne (bandytyzm,samowola książąt itd.)Przywódca stronnictwa antyhusyckiego na Zląsku Konrad IV (książę oleśnicki, a potem biskup wrocławski wlatach 1417-1447, kiedy zmarł).Już 1422 r.Zygmunt Luksemburski za zasługi mianował Konrada namiestnikiem naZląsku i oficjalnie powierzył mu rolę organizatora walki z husytami.Jego celem było zabezpieczenie katolickiego stanuposiadania w czasie wojen z husytami.XV.Zląsk w dobie konfliktu o koronę czeską 1437-1490Dopiero w 1436 roku nastąpiła intronizacja Zygmunta Luksemburczyka na króla Czech, ale już w 1437 roku umarłon bezpotomnie.Po jego śmierci królem czeskim wybrano Albrechta II Habsburga.Husyci zaproponowali wówczas koronę czeskąKazimierzowi Jagiellończykowi, ale jego wyprawy do Czech zakończyły się porażką.Ponadto opór wobec pomysłuprzyjęcia korony z rąk heretyków, przedstawiali panowie polscy, w tym biskup Zbigniew Oleśnicki.Albrecht II Habsburg wkrótce (1439r.) zmarł.Jego syn Władysław Pogrobowiec, urodził się w cztery miesiące pośmierci Albrechta, więc stany czeskie jako jego opiekuna wyznaczyły Jerzego z Podiebradów.Był on husytą i wrzeczywistości to on rządził w kraju nie akceptowały go stany śląskie.Co ciekawe za panowania Władysława Pogrobowca Wrocławiowi i Zwidnicy został nadany przywilej de nontolerandis Judaeis - zakazujący %7łydom osiedlania się w tych miastachW 1457r.zmarł niespodziewanie (prawdopodobnie na białaczkę) Władysław Pogrobowiec w 1458r.tron, jakojego następca, objął już oficjalnie Jerzy z Podiebradów (jedyny husycki władca Czech).Postępowanie Jerzego byłodwulicowe z jednej strony udawał, że uznaje papieża, w rzeczywistości jednak popierał husytów.Stany Zląskiezwróciły się więc do papieża, by wymusił na Jerzym gwarancję praw dla katolików na Zląsku.Stany Zląskie nie zaakceptowały Jerzego i nie złożyły mu hołdu, wkrótce zaś pojawił się konkurent Jerzego do tronuczeskiego Maciej Korwin, od 1458r.król węgierski.Został on uznany przez stany śląskie i wkroczył do wschodniejczęści Korony Czeskiej zajął Zląsk, Aużyce i Morawy.Jerzy z Podiebradów, szukając sojuszników, uczynił swoim następcą najstarszego syna Władysława Jagiełły Władysława Jagiellończyka.Jerzy zmarł w 1471r.i na placu boju zostało tylko dwóch konkurentów:17�� Władysław popierany przez husytów�� Maciej Korwin popierany przez katolicka część stanów czeskich i stany śląskie.Ostatecznie w 1479r.zawarto układ w Ołomuńcu i dokonano podziału.Obaj pretendenci otrzymali tytuł królaczeskiego, Maciej zatrzymał Zląsk, Aużyce i Morawy, które w ten sposób zostały na krótko włączone do Węgier(według innej interpretacji, Korwin panował tam jako król czeski, więc Zląsk nie został odłączony od Czech).W 1490roku Maciej Korwin zmarł królem pozostał Władysław II Jagiellończyk.streszczenie %7łerelika:- 1437r.śmierć Zygmunta Luksemburskiego, podjęta wyprawa polska po Zląsk (klęską)- Cesarzem Albrecht Habsburg a po śmierci stany czeskie królem koronują w 1453r.jego syna WładysławaPogrobowca, faktyczne rządy sprawuje husyta Jerzy z Podiebradów- VI 1444r.związek stanów księstw wrocławskiego i świdnicko-jaworskiego w celu zaprowadzenie spokoju na Zląsku- w 1454r.stany śląskie wezwane do hołdu w Pradze, opierają się Wrocław, Zwidnica, Namysłów i biskup wrocławskiPiotr Nowak- w 1457r.umiera Władysław Pogrobowiec, pretendentem jest Kazimierz Jagiellończyk, stany czeskie 2 III 1458r.wybierają Jerzego z Podiebradów (w tajemnicy obiecuje papieżowi odstąpienie od kompaktatów i rekatolizację Czech)- związek antypodiebradzki książąt śląskich w Legnicy (Henryk głogowski, Konrad Biały oleśnicki, Włodkocieszyński, księżna legnicka z synem Fryderykiem, biskup wrocławski Jodok z Rożemberku i kapituła wrocławska orazprzedstawiciele miast, bez książąt żagańskich)- papież Pius II polecił pokój z Podiebradem, 24 VIII 1459r.w Zwidnicy książęta śląscy (oprócz Baltazara żagańskiego)złożyli mu hołd, rozpad związku antypodiebradzkiego, Wrocław stawiał opór, zaatakowany jesienią przez Jerzego zdołałsię obronić (dowódca Baltazar żagański)- W I 1460r.ugoda (Wrocław podporządkował się królowi Czech, 3 lata na złożenie hołdu, Baltazar się nie zgadza,księstwo żagańskie dla Jana II Szalonego)- 28 III 1463r.papież wzywa Wrocławian do odmowy posłuszeństwa Jerzemu, biskup Jodok wystarał się o szansędla Podiebrada dla ukorzenia się przed papieżem- Początek 1465r.król czeski odmawia jazdy do Rzymu, katoliccy magnaci czescy w Zielonej Górze związek przeciwPodiebradowi dołączają: Wrocław, Baltazar żagański i Mikołaj opolski; Króla poparli Jan II żagański oraz książętaoleśniccy- 23 XII 1466r.papież Paweł II obkłada Podiebradowicza klątwą, 2.połowa XII zjazd antypodiebradzki weWrocławiu nowy kandydat na króla Czech (wahania Kazimierza Jagiellończyka), wybór króla Węgier Macieja Korwinazięcia Podiebradowicza- 8 V 1468r [ Pobierz całość w formacie PDF ]