[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Właśnie te wartości są w utworze eksponowane.W Rozmowie., podobnie jak w innych dziełach sztuki zawierających motyw „tańca śmierci", autor propaguje model życia, które podporządkowane jest pamięci o śmierci.Bardzo ważne było przygotowywanie się do niej przez praktykowanie cnoty.Autorzy tych utworów pouczają, że śmierć jest sprawiedliwa, wszystkich traktuje równo, każdy otrzyma po niej to, na co zasłużył.Człowiek poczciwy jest bohaterem rozprawy prozą autorstwa M.Reja pt.Żywot człowieka poczciwego.Bohater jest szlachcicem, ale jak autor podkreśla, nie tyle z urodzenia i herbu, ile z cnoty i troski o dobre imię.Nie jest on herosem dokonującym wielkich czynów.Jest zwyczajnym, uczciwym, dobrym człowiekiem.Wartością najwyższą jest dla niego ziemia odziedziczona po przodkach i praca na niej.Jest ziemianinem, uprawia rolę i cieszy się z uzyskiwanych plonów.Poprzestaje na tym, co ma.Praca i płynąca z niej radość samorealizacji jest dla niego cenniejsza niż korzyści materialne.Nie stroni od towarzystwa i rozrywek, jakie ofiarowuje mu każda pora roku.Umie się radować każdą chwilą, cieszy się z życia i korzysta z niego; mówi: ,, Używaj, miła duszo, masz wszystkiego dobrego dosyć".Nie jest to egoizm i hedonizm.Człowiek poczciwy służy ojczyźnie jak umie: broni jej w razie potrzeby, uczestniczy w obradach sejmików i sejmów, interesują go wszystkie sprawy publiczne.Ceni prawdę, sprawiedliwość, umiarkowanie, roztropność, obyczajność, niezależność, wewnętrzną równowagę i harmonię.Jest to człowiek kierujący się powszechnie uznanymi cnotami i żyjący zgodnie z rytmem natury.Charakterystyka renesansowego humanisty jest trudna, bo jest to postać złożona, bogata.Humanistami byli wybitni twórcy i uczeni: Mikołaj Kopernik, Michał Anioł, Leonardo da Vinci, Erazm z Rotterdamu.W literaturze polskiej postać tę poznajemy z utworów J.Kochanowskiego.Najważniejsze cechy humanisty to: wszechstronność zainteresowań i dążenie do osiągnięcia pełni człowieczeństwa przez nieustanne kształcenie się, pogłębianie doświadczeń i wewnętrzne doskonalenie.Już fraszki zachwycają radością życia, humorem, dowcipem, obok których mieści się też poważna refleksja nad życiem.Pogłębione refleksje nad kondycją człowieka, krystalizujące się w typową dla humanisty postawę życiową, zawierają pieśni.Wyłania się z nich postać artysty, humanisty, który precyzuje wyznawane przez siebie wartości.Należy do nich oczywiście Bóg, ale jakże inna jest religijność człowieka renesansu w Dorównaniu z wyznaniem wiary bohatera średniowiecznego.^ |Hymn Czego chcesz od nas, Panie ]qs\.modlitwą, podziękowaniem Bogu-Stwórcy za 3ar pięknego świata.Podmiot liryczny wyznaje swój podziw i miłość do Boga i Jego wielkiego dzieła.Człowiek chce żyć na tym pięknym świecie, kocha go i pragnie cieszyć się cudami, którymi obdarował go dobry Bóg.Liczy też na nieustanną opiekę miłosiernego Stwórcy.}Wartościami podstawowymi dla humanisty są też cnota i sława.Podmiot liryczny fraszek i pieśni jest artystą, któremu zależy na uznaniu dla jego dzieł.Zabiega o czytelników, ale im nie pochlebia, unika tylko krytykowania osób, gani natomiast obyczaje i złe postępki (Do fraszek).Często wyznaje, że liczy na nieśmiertelność swej poezji (Ku Muzom, Pieśń XXIV).Zdaniem poety, każdy człowiek powinien zostawić po sobie dobre imię (Pieśń o dobrej sławie), a najłatwiej zasłużyć na nie cnotliwym życiem (Pieśń o cnocie).Pojęcie cnoty, w rozumieniu Kochanowskiego, mieści w sobie cały system wartości wyznawanych przez humanistę, zbliżony do horacjańskiego stoicyzmu.Składa się na nie także dystans wobec rzeczy doczesnych, przeświadczenie, że: „Zacność, uroda, moc pieniądze, sława, Wszystko to minie jako polna trawa ",a więc nie warto o nie zabiegać.Należy natomiast cieszyć się każdą chwilą, nie zapominając, że fortuna kołem się toczy, a więc przyjdą i chwile złe, na co trzeba być przygotowanym, by umieć znosić wszystkie przeciwności losu.Korzystać z życia należy z umiarem, aby z przyjemności nie uczynić wartości najwyższych.Pozostają nimi wciąż cnota, godność i dobre imię.Najwyższą cnotą jest służba dobru publicznemu, praca na rzecz ogółu bliźnich.Poeta mówi: „A jeśli komu droga otwarta do nieba, Tym co służą ojczyźnie.".Tak pojęta cnota zapewnia nawet zbawienie wieczne.Zapewnia też „dobrą sławę".W Pieśni o dobrej sławie poeta nawołuje, by każdy człowiek w miarę swoich możliwości starał się być przydatny społeczeństwu.Najłatwiej to osiągnąć, służąc innym: „Służmy poczciwej sławie, a jako kto może, Niech ku pożytku dobra wspólnego pomożeWymienione tu cechy nie stanowią pełnej charakterystyki humanisty, wskazują tylko na wyznawane przez niego wartości, którymi są: Bóg, cnota, sława, godność w znoszeniu przeciwności losu, umiłowanie życia we wszystkich jego przejawach.Pojęcie patriotyzmu w średniowieczu łączyło się z postacią rycerza walczącego za ojczyznę.Twórcy renesansu stworzyli nowe pojęcie patriotyzmu [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • trzylatki.xlx.pl